Page 13 - ISSUE29_NOVEMBER

W W W . H E A L T H A D D I C T . C O M

เพราะการตรวจค้้นหาโรค้ภััยที่ี�ซ่่อนอย่่ หลายค้รั�งก็ไม่่อาจชี�ชัดีไดี้จากอาการที่ี�แสดีงออก เค้ร่�องม่่อเฉพาะ
ที่างจึงกลายม่าเป็็นตัวเอกสำาค้ัญที่ี�จะช่วยค้ัดีกรองค้วาม่ผิดีป็กติที่ี�ตาไม่่อาจม่องเห็น ที่ำาให้ป็ัจจุบุันเรา

สาม่ารถค้้นพบุโรค้ไดี้รวดีเร็วยิ�งขึ้ึ�น ป็ระสิที่ธิิภัาพในการรักษาก็เพิ�ม่ขึ้ึ�นตาม่ไป็ดี้วย

ย้อนรอยจาก X-RAY ส่่ CT SCAN
ห้น้�งในข้ั�นตอีนการตรวจวินิจฉััยโรค่ข้อีงระบบภายในที่ี�วงการแพที่ย์ข้อีงไที่ยนิยมใช่้กัน
มานาน ก็ค่งห้นีไม่พ้น“การเอีกซเรย์” ช่ื�อีที่ี�เราค่่้นหู้กันนี�ก็มีที่ี�มาจากรังสีที่ี�ใช่้ในการตรวจ
นั�นก็ค่ือีรังสีเอีกซ์ ซ้�งมีลักษณะเป็นค่ลื�นแม่เห้ล็กไฟฟ้า ที่ี�จะฉัายไปยังอีวัยวะต่างๆ แล้ว
สะที่้อีนอีอีกมาเป็นภาพในลักษณะ 2 มิติ ที่ำาให้้แพที่ย์สามารถเห้็นค่วามผิดีปกติที่ี�เกิดี
ข้้�นไดี้ แต่ก็ยังมีข้้อีจำากัดีในเรื�อีงค่วามช่ัดีเจนข้อีงภาพ การเอีกซเรย์แบบเดีิมจ้งนิยมใช่้
ในการตรวจห้าค่วามผิดีปกติข้อีงกระดีูก ซ้�งดีูดีซับรังสีไดี้มากที่ี�ส่ดี ที่ำาให้้สะที่้อีนอีอีก
มาเป็นภาพไดี้ช่ัดีเจน ต่อีมาจ้งไดี้เกิดีการพัฒนาต่อียอีดีมาสู่ระบบการเอีกซเรย์ ภาพการตรวจเอกซเรย์ ดูปริมาณแคลเซียม ที่ผนังหลอดเลือดหัวใจ
ค่อีมพิวเตอีร์ ห้รือีที่ี�เรารู้จักกันดีีในช่ื�อี “CT SCAN” ที่ี�สามารถประมวลผลอีอีกมาเป็น
ภาพที่ี�มีค่วามละเอีียดีสูง ที่ี�สามารถใช่้ตรวจค่้นห้าค่วามผิดีปกติข้อีงอีวัยวะภายในไดี้
เกือีบที่่กส่วนข้อีงร่างกาย CT SCAN

CT SCAN ม่่อขึ้วา…ช่วยค้้นหาค้วาม่ผิดีป็กติ
ค่วามเฉัลียวฉัลาดีอีีกประการห้น้�งที่ี�ที่ำาให้้ CT SCAN กลายมาเป็นตัวช่่วยที่ี�วงการ
แพที่ย์ไว้วางใจก็ค่ือี การประมวลผลข้อีงภาพที่ี�สามารถแสดีงอีอีกมาในลักษณะ 3 มิติ
ที่ี�ช่่วยให้้แพที่ย์เห้็นค่วามผิดีปกติข้อีงอีวัยวะไดี้อีย่างละเอีียดีและแม่นยำากว่า โดียเฉัพาะ
อีย่างยิ�งในเค่รื�อีง CT SCAN สัญช่าติย่โรป ร่่นล่าส่ดี “CT 6000 ICT” ที่ี�ที่างโรง
พยาบาลพญาไที่ 3 ไดี้นำามาใช่้ในการตรวจรักษาผู้ป่วยในปัจจ่บัน ซ้�งมีประสิที่ธิภาพ
การประมวลผลที่ี�เห้นือีระดีับกว่า CT SCAN ร่่นเดีิม ช่่วยลดีระยะเวลาในการตรวจลง ภาพการตรวจเอกซเรย์ปอดแบบ 3D
กว่าค่ร้�ง ดี้วยพื�นที่ี�รับภาพที่ี�มีข้นาดีกว้างข้้�น 1 เที่่าตัว และค่วามเร็วในการเก็บภาพต่อี
1 รอีบเพียง 0.27 วินาที่ี ซ้�งเร็วกว่าเค่รื�อีง CT SCAN ที่ั�วไปถ้ง 2 เที่่าเลยที่ีเดีียว

ตรวจเร็ว รังสีน้อย แต่ไดี้ภัาพที่ี�ค้ม่ชัดีขึ้ึ�น ดี้วยเค้ร่�อง CT 256 Slice เร่�องนี�
โดียปกติการตรวจ CT SCAN แพที่ย์จำาเป็นจะต้อีงใช่้สารที่้บรังสี และผู้เข้้ารับการ ค้วาม่เหม่่อนที่ี�แตกต่าง
ตรวจอีาจต้อีงกลั�นห้ายใจเป็นช่่วงระยะเวลาสั�นๆ ประมาณ 11-12 วินาที่ี ตามค่ำาสั�ง ต้องร่้!
แพที่ย์ เพื�อีให้้ภาพถ่ายรังสีอีอีกมาช่ัดีเจน โดียเฉัพาะในกล่่มผู้ที่ี�เข้้ารับการตรวจค่้นห้า ขึ้อง CT SCAN และ MRI
ค่วามผิดีปกติข้อีงห้ัวใจและห้ลอีดีเลือีดี แต่นวัตกรรมล่าส่ดีนี�จะช่่วยให้้ผู้เข้้ารับการตรวจ
กลั�นห้ายใจสั�นลงเพียงไม่เกิน 5 วินาที่ีเที่่านั�น ซ้�งดี้วยระยะเวลาในการตรวจที่ี�สั�นลง
ที่ำาให้้ปริมาณรังสีที่ี�สัมผัสร่างกายก็ลดีลงตามไปดี้วย และยังช่่วยลดีค่วามค่ลาดีเค่ลื�อีน CT SCAN จะใช้�วิธี่การป่ล�อยู่ลำาแสัง X-Ray ผู้�านลำาตััวผู้่�เข้�า
ในการตรวจกรณีที่ี�ค่นไข้้มีอีัตราการเต้นข้อีงห้ัวใจเร็วกว่าปกติ โดียให้้ผลการตรวจที่ี�ค่ม รับการตัรวจเพื่่�อให�เกิดเงาภาพื่บนฉากที่่�รองรับอยู่่�อ่กด�านหน่�ง
ช่ัดีกว่าเดีิมถ้ง 36% ข้ณะที่่� MRI ใช้�วิธี่การสัร�างสันามแม�เหล็กไฟฟ้ารอบตััวผู้่�รับการ
ตัรวจและตัรวจจับการเป่ล่�ยู่นแป่ลงข้องพื่ลังงานในสันามแม�
พญ.พิชญ์วดีี โตวณะบุุตร รังสีแพที่ย์ ผ่้เชี�ยวชาญดี้านรังสีวินิจฉัย เหล็กนั�น โดยู่ไม�ม่การใช้�รังสั่ใดๆ
โรงพยาบุาลพญาไที่ 3 ให้้ข้้อีมูลเพิ�มเติมว่า “โดียปกติรังสีที่ี�ใช่้ในการที่ำา CT
SCAN ก็จัดีว่าก่อีให้้เกิดีค่วามเสี�ยงสะสมที่ี�จะเป็นมะเร็งไดี้ในอีนาค่ต การลดีปริมาณ CT SCAN สัามารถใช้�ตัรวจอวัยู่วะภายู่ใน รวมที่ั�งกระด่กได�
รังสีที่ี�สัมผัสผู้ป่วยลงจ้งช่่วยลดีค่วามเสี�ยงนี�ไดี้อีย่างตรงจ่ดี ห้รือีถ้าจะพูดีให้้เห้็นภาพก็ เก่อบทีุ่กสั�วนข้องร�างกายู่ ข้ณะที่่� MRI จะเหมาะกับการใช้�ตัรวจ
ค่ือี การที่ำา CT SCAN แบบเดีิม รังสีที่ี�ไดี้รับจะเที่ียบเที่่ากับการเอีกซเรย์ปอีดีดี้วย อวัยู่วะที่่�ม่นำ�าเป่็นสั�วนป่ระกอบมาก เช้�น เน่�อเยู่่�ออ�อน กล�ามเน่�อ
เค่รื�อีงเอีกซเรย์ที่ั�วไป ประมาณ 100 แผ่น แต่เค่รื�อีง CT 6000 ICT จะมีปริมาณรังสี หลอดเล่อด เน่�อสัมอง แตั�ไม�เหมาะกับการใช้�วินิจฉัยู่ความผู้ิด
ที่ี�สัมผัสตัวผู้ป่วยเห้ลือีเพียงประมาณ 3 แผ่นเที่่านั�น” ป่กตัิข้องกระด่ก

CT SCAN อาศััยู่การป่ล�อยู่ลำาแสังผู้�านลำาตััวผู้่�เข้�ารับการตัรวจ
แสดีงผลแบุบุ 3D วางแผนการรักษาไดี้ง่าย ไป่พื่ร�อมๆ กับการหมุนรอบตััวผู้่�เข้�ารับการตัรวจไป่ด�วยู่จ่งใช้�
“ผลการตรวจในรูปแบบ 3D ก็นับว่าเป็นอีีกข้้อีดีีที่ี�น่าสนใจ เพราะ ระยู่ะเวลาในการตัรวจที่่�สัั�นกว�า ข้ณะที่่� MRI ตั�องใช้�เวลานาน
ช่่วยให้้ห้มอีสามารถนำาผลการสแกนมาวางแผนจำาลอีงก่อีนการ มากกว�าซึ่่�งในบางครั�งอาจนานถ่ง 1 ช้ั�วโมง จ่งอาจสัร�างป่ัญหา
รักษาจริงไดี้ อีย่างในกล่่มผู้ป่วยที่ี�มีกระดีูกห้ัก ห้มอีก็จะประเมินไดี้ ให�กับผู้่�เข้�ารับการตัรวจบางรายู่ที่่�กลัวการอยู่่�ในที่่�แคบ
ง่ายข้้�นว่าจะต้อีงผ่าตัดี ห้รือีแค่่รักษาดี้วยการใช่้เฝืือีก และยังช่่วย
ให้้ผู้เข้้ารับการรักษาไดี้ที่ำาค่วามเข้้าใจกับข้ั�นตอีนการรักษาไดี้อีย่าง สัารที่่บแสังที่่�นิยู่มใช้�ในการตัรวจ CT SCAN มักม่สั�วนป่ระกอบ
เห้็นภาพมากข้้�น” พญ.พิช่ญ์วดีี กล่าว ข้องไอโอด่น จ่งม่โอกาสัที่ำาให�เกิดพื่ิษกับไตั หร่อเกิดการ
แพื่�ยู่าได�มากกว�าการตัรวจ MRI เพื่ราะ
พญ.พิชญ์วดีี นอีกจากนี�ยังมีระบบการประมวลผลที่ี�ช่่วยลดสััญญาณรบกวน สัารเพื่ิ�มความช้ัดข้องภาพื่ จะเป่็น
โตวณะบุุตร จากเหล็กที่่�อยู่่�ในตััวผู้่�ป่่วยู่ ที่ำาให้้ค่วามค่ลาดีเค่ลื�อีนในการตรวจ แกโดลิเน่ยู่มซึ่่�งไม�ม่ไอโอด่นเป่็นสั�วน
รัังสีีแพทย์์ ผู้้�เชี่ี�ย์วชี่าญ ลดีน้อียลง เพราะโดียธรรมช่าติลำาแสงเอีกซเรย์จะไม่สามารถส่อีง ป่ระกอบ ที่ำาให�ม่ความเสั่�ยู่งในการแพื่�
ด้�านรัังสีีวินิจฉััย์ ผ่านโลห้ะไดี้ ผลการสแกนอีวัยวะห้รือีกระดีูกที่ี�อียู่ใกล้เห้ล็กจ้งจะมี ยู่าที่่�ตัำ�ากว�า
โรังพย์าบาลพญาไท 3 ภาพค่มช่ัดีน้อีย และมีโอีกาสเกิดีค่ลาดีเค่ลื�อีนไดี้นั�นเอีง A D D I C T | 13

22/10/2563 BE 07:44
HA_P12-P16.indd 13 22/10/2563 BE 07:44
HA_P12-P16.indd 13