Page 11 - ISSUE29_NOVEMBER

W W W . H E A L T H A D D I C T . C O M

ไวรัสตับอักเสบแต่ละช้นิด กับความรุนแรงที่ี่แตกต่างกัน
พื่ญ่. ศิิรีินที่ิพื่ย์ ศิรีีเดีิม่ม่า แพื่ที่ย์หัว่หน้าศิ้นย์ส่่อีงกล่อีงที่างเดีินอีาหารีและโรีคตัับ โรีง
พื่ยาบาลพื่ญ่าไที่ 3 ไดี้อีธีิบายถ้่งคว่าม่แตักตั่างขึ้อีงไว่รีัส่ตัับอีักเส่บแตั่ละชนิดีพื่อีให้
เขึ้้าใจไดี้ง่ายๆ ว่่า “โรีคไว่รีัส่ตัับอีักเส่บเกิดีจากเชื�อีไว่รีัส่ชนิดีหน่�ง ที่ี�ม่ีผัลที่ำาลายเซึ่ลล์ Step ความรุนแรง กับความเซีอร์ไพร์ส ที่ี่ไร้สัญญาณ์เตือน
ตัับ ซึ่่�งชนิดีขึ้อีงเชื�อีที่ี�เจอีม่ีที่ั�ง A B C D และ E โดียชนิดี A และ E นั�นเป็็นกล่่ม่ที่ี� และส่ิ�งที่ี�น่ากลัว่ขึ้อีงโรีคนี�คือีหากเป็็นในรีะยะน้อียๆ จะไม่่ม่ีอีาการีหรีือีส่ัญ่ญ่าณเตัือีน
ที่ำาให้เกิดีการีอีักเส่บเฉีียบพื่ลัน แตั่เส่รี็จแล้ว่ก็จะจบไป็ ในขึ้ณะที่ี�ชนิดี B และ C จะ อีะไรีให้เรีาไดี้ตัั�งตััว่ “เม่ื�อีเรีาไดี้รีับเชื�อีไว่รีัส่เขึ้้าส่้่รี่างกายก็จะเกิดีภาว่ะตัับอีักเส่บขึ้่�น
ม่ีคว่าม่เส่ี�ยงในการีดีำาเนินโรีคแบบเรีื�อีรีังตั่อีเนื�อีงไป็ไดี้” ซึ่่�งส่่ว่นใหญ่่จะไม่่รี่นแรีง ที่ำาให้ผั้้ที่ี�ไดี้รีับเชื�อีไม่่รี้้ตััว่ เพื่รีาะอีาจเป็็นตัับอีักเส่บน้อียๆ
ไม่่ม่ีอีาการีอีะไรี แตั่ในกล่่ม่นี�เม่ื�อีไดี้รีับเชื�อีม่าแล้ว่ ป็ระมาณ์ 8-10% ข็องผั้้ตัิดเชื้้�อ
ที่ำาไม “ไวรัสตับอักเสบซีี” ถ่ึงต้องการการใส่ใจเป็นพิเศัษ ก็จะเข็้าสั้่ภาวะตัับอักเสับเร้�อรัง ซึ่้�งก็ไม่ม้อาการจำาเพาะเชื้่นี้กันี้ อย่่างมากอาจ
ถ้่งแม่้อีัตัรีาการีเกิดีไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C อีาจจะไม่่ไดี้ส่้งเที่่าชนิดีอีื�นๆ แตั่คว่าม่พื่ีคขึ้อีง จะแค่ม้ภาวะอ่อนี้เพลื้ย่เลื็กๆ นี้้อย่ๆ เหม้อนี้ทำางานี้แลื้วเหนี้้�อย่ พักผั่อนี้ไม่เพ้ย่ง
โรีคนี�บอีกเลยว่่าไม่่แพื่้ใครี “ในป็ัจจ่บันยังไม่่ม่ีว่ัคซึ่ีนป็้อีงกันไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C และ พอ แตั่ก็ไม่่ไดี้ดี้แย่” ฟังดี้อีาจจะเหม่ือีนเรีาไม่่ม่ีโอีกาส่รี้้ตััว่ล่ว่งหน้าไดี้เลย แตั่คว่าม่
“
ตััว่เชื�อีเอีงก็ยังเพื่ิ�ม่คว่าม่อีักเส่บในการีเกิดีตัับอีักเส่บเรีื�อีรีังไดี้อีีก ซึ่่�งถ้้าเป็็นตัับอีักเส่บ จรีิงแล้ว่ยังม่ีอีีกหน่�งว่ิธีีที่ี�ช่ว่ยตัรีว่จจับคว่าม่ผัิดีป็กตัิ ว่่าเรีากำาลังโดีนไว่รีัส่ชนิดีนี�เล่น
ในรีะยะแรีกๆ ผั้้ป็่ว่ยม่ักจะไม่่ม่ีอีาการี ไม่่รี้้ตััว่ดี้ว่ยซึ่ำ�าว่่าตััว่เอีงตัิดีเชื�อี ไม่่รี้้ว่่าเป็็นตัับ งานเขึ้้าให้แล้ว่“ส่่ว่นใหญ่่ผั้้ป็่ว่ยจะรี้้ตััว่ว่่าตััว่เอีงตัิดีเชื�อีก็เม่ื�อีม่าตัรีว่จส่่ขึ้ภาพื่ ง่ายๆ
อีักเส่บ” ซึ่่�งหากเกิดีการีตัิดีเชื�อีตั่อีเนื�อีงม่านานเป็็น 10 หรีือี 30 ป็้ ค่ณหม่อีบอีกว่่า คือีคนป็กตัิเดีินม่าตัรีว่จรี่างกายที่ั�ว่ไป็ แล้ว่พื่บว่่าแอีบม่ีตัับอีักเส่บนิดีๆ หน่อียๆ แพื่ที่ย์
คนไขึ้้กล่่ม่นี�จะเรีิ�ม่ม่าดี้ว่ยลักษณะอีาการีแที่รีกซึ่้อีนจากการีที่ี�เรีิ�ม่ม่ีภาว่ะ ‘ตัับแขึ้็ง’ ก็จะเรีิ�ม่หาแล้ว่ว่่าเกิดีจากอีะไรี เป็็นชนิดีไหน B หรีือี C” ในที่างตัรีงกันขึ้้าม่ ถ้้าเรีา
“บางคนไม่่ไดี้ดีื�ม่แอีลกอีฮอีล์ ไม่่ม่ีคว่าม่เส่ี�ยงอีื�นๆ แตั่เป็็นตัับแขึ้็ง แล้ว่ม่ารี้้ตััว่อีีกที่ี ไม่่รี้้ตััว่แล้ว่ป็ล่อียให้โรีคดีำาเนินตั่อีไป็เรีื�อียๆ เป็็นหลายส่ิบป็้ ก็จะเพื่ิ�ม่คว่าม่เส่ี�ยงใน
คือีตัิดีเชื�อีไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C ไป็แล้ว่ ซึ่่�งเม่ื�อีม่ีตัับแขึ้็ง ก็เพื่ิ�ม่คว่าม่เส่ี�ยงขึ้อีงการีเป็็น การีเกิดีตัับแขึ้็ง และนำาไป็ส่้่คว่าม่เส่ี�ยงขึ้อีงการีเกิดีม่ะเรี็งตัับ “เม่ื�อีม่ีตัับแขึ้็งแล้ว่ จะ
ม่ะเรี็งตัับไดี้ถ้่ง 1-3% ตั่อีป็้ ซึ่่�งก็ถ้ือีว่่าเยอีะนะคะ ” เรี็ว่หรีือีช้าขึ้่�นอีย้่กับป็ัจจัยเส่ี�ยงอีื�นๆ ดี้ว่ยที่ี�ส่่งผัลกรีะที่บให้เกิดีตัับอีักเส่บ เช่น ไขึ้ม่ัน
พื่อีกตัับ ดีื�ม่แอีลกอีฮอีล์ ยา หรีือีโรีครี่ว่ม่บางอีย่างที่ี�อีาจพื่ัฒนาที่ำาให้เกิดีภาว่ะตัับ
เช้็กพฤติกรรมเสี่ยง เมื่อ “เลือด” คือตัวแปรสำาคัญ แขึ้็งไดี้เรี็ว่ขึ้่�น”
ไม่่รี้้ว่่าจะเรีียกว่่าเป็็นคว่าม่โชคดีีหรีือีโชครี้ายกันแน่ เพื่รีาะค่ณหม่อีบอีกว่่าเชื�อีไว่รีัส่
ตัับอีักเส่บ C นั�นไม่่ส่าม่ารีถ้ตัิดีตั่อีกันไดี้ที่างรีะบบที่างเดีินอีาหารี อีย่างการีที่าน เมื่อฟิันธีงมาแล้วว่าใช้่...ก็เดินหน้ารักษาให้เร็วที่ี่สุด
อีาหารีรี่ว่ม่กัน หรีือีที่านอีาหารีที่ี�ม่ีเชื�อีป็นเป็้�อีน เพื่รีาะตััว่แป็รีส่ำาคัญ่ขึ้อีงการีตัิดีเชื�อี ค่ณหม่อีเล่าว่่าถ้้าไดี้รีับการีว่ินิจฉีัยแล้ว่ว่่าตัิดีเชื�อีไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C จะม่ีการีตัรีว่จเพื่ิ�ม่
เตัิม่เพื่ื�อีหาการีรีักษาที่ี�เหม่าะส่ม่ที่ี�ส่่ดี “ก่อีนเรีิ�ม่รีักษาส่ิ�งที่ี�แพื่ที่ย์ตั้อีงการีที่รีาบคือี
ไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C ก็คือีเลือีดี “เชื้้�อตััวนี้้�ตัิดตั่อได้จากทางเลื้อดแลืะเพศสััมพันี้ธ์์
เพราะฉะนี้ั�นี้ทุกอย่่างท้�ม้การสััมผััสัทางเลื้อด ไม่ว่าจะเป็็นี้การใชื้้เข็็มฉ้ดย่าร่วม จำานว่นเชื�อีไว่รีัส่ม่ีม่ากน้อียแค่ไหน ซึ่่�งตั้อีงอีาศิัยการีตัรีว่จนับเชื�อี (Viral Load) ตั้อีง
ดี้จีโนไที่ป็์ ซึ่่�งเป็็นชนิดีย่อียๆ ขึ้อีงไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C แบ่งอีอีกเป็็น 1-6 ตััว่นี�จะม่ีผัล
กันี้ ผั้้ท้�ใชื้้สัารเสัพตัิด การใชื้้อุป็กรณ์์บางอย่่างร่วมกันี้ เชื้่นี้ ม้ดโกนี้ คนี้ท้�ม้รอย่
สััก ม้การใชื้้เข็็ม หร้อกลืุ่มชื้าย่รักร่วมเพศก็ม้ความเสั้�ย่งท้�สั้งกว่า หร้อแม้แตั่ในี้ ตั่อีการีให้ยา และพื่ยากรีณ์โรีค นอีกจากนี�ตั้อีงดี้ค่าตัับดี้ว่ย ตั้อีงม่ีการี screening
คว่าม่เส่ี�ยงขึ้อีงตัับแขึ้็งกับม่ะเรี็งตัับดี้ว่ย หรีือีอีาจจะเช็กโดียการีตัรีว่จอีัลตัรี้าซึ่าว่ดี์
กลืุ่มข็องผั้้ป็่วย่โรคไตัท้�ตั้องม้การฟอกเลื้อด เนี้้�องจากตั้องได้รับเลื้อดอย่้่บ่อย่ๆ
ก็ม้ความเสั้�ย่งในี้การเกิดท้�เพิ�มมากข็้�นี้เชื้่นี้กันี้” ช่อีงที่้อีงส่่ว่นบนเพื่ื�อีดี้หน้าตัาตัับว่่ายังป็กตัิดีีหรีือีไม่่ ม่ีจ่ดีก้อีนอีะไรีหรีือีเป็ล่า ม่ีตัับ
แขึ้็งรี่ว่ม่ดี้ว่ยหรีือีไม่่”

วิวัฒนาการการรักษาที่ี่พัฒนาจากอดีตสู่ปัจจุบัน
ถ้้าพื่้ดีถ้่งการีรีักษาไว่รีัส่ตัับอีักเส่บ C ในส่ม่ัยก่อีนนั�นค่อีนขึ้้างย่่งยากม่ากเพื่รีาะ
เป็็นการีใช้ยาฉีีดี ซึ่่�งม่ีผัลขึ้้างเคียงเยอีะม่าก ตั้อีงฉีีดีว่ีคละ 1 ครีั�ง ตั่อีเนื�อีงกันอีย่าง
น้อีย 6 เดีือีน - 1 ป็้ แถ้ม่รีาคายาก็ส่้ง ที่ำาให้การีเขึ้้าถ้่งยาขึ้อีงผั้้ป็่ว่ยค่อีนขึ้้างน้อีย แตั่
ดี้ว่ยว่ิว่ัฒนาการีที่างการีแพื่ที่ย์ที่ี�ก้าว่หน้าม่ากขึ้่�นก็ที่ำาให้ช่อีงว่่างตัรีงนี�หายไป็ “ป็ัจจ่บัน
ม่ีการีพื่ัฒนากลายเป็็นยาเม่็ดี ที่ี�ที่านแค่ว่ันละ 1 เม่็ดี และม่ีการีกำาหนดีรีะยะเว่ลาที่ี�
แน่นอีนว่่าคว่รีที่านตั่อีเนื�อีงกันแค่ 3 เดีือีน และป็รีะส่ิที่ธีิภาพื่ขึ้อีงยาในการีฆ่่าเชื�อี
ส่าม่ารีถ้ที่ำาให้หายขึ้าดีไดี้ 97-98% เลยที่ีเดีียว่”

เห็นมัั�ยว่าเพูียงแคุ้่การัเรัิ�มัตั้นจากการัมัีเชิื�อัไวรััสตัับอัักเสบเพูียงนิดเดียว ถ้้า
ปล้่อัยไว้อัาจกล้ายเป็นตัับแข็ง หรัือัถ้้าโชิคุ้รั้าย รัู้ตััวอัีกที่ีอัาจกล้ายเป็นมัะเรั็ง
ตัับไปแล้้วก็ได้ เพูรัาะฉะนั�นยิ�งรัู้เรั็วก็ยิ�งดี แล้ะในเมัื�อัรัะยะแรักๆ มัักไมั่มัีสัญ่ญ่าณ
หรัือัอัาการัก็จรัิง แตั่การัตัรัวจส้ขภาพูที่้กๆ ปี จะที่ำาให้เรัาตัรัวจจับคุ้วามัผิิด
ปกตัินี�ได้ดีที่ี�ส้ด แล้ะเมัื�อัเจอัเรั็ว รัักษาเรั็ว โอักาสหายขาดก็ยิ�งสูง
i

พญ. ศัิรินที่ิพย์ ศัรีเดิมมา
แพทย์์หััวหัน้้าศููน้ย์์ส่่องกล้้อง
ทางเดิิน้อาหัารแล้ะโรคตัับ A D D I C T | 11
โรงพย์าบาล้พญาไท 3

26/10/2563 BE 07:50
HA_P8-P11.indd 11 26/10/2563 BE 07:50
HA_P8-P11.indd 11