พยายามมานาน...ทำไม BABY ไม่มาซักที ??

ด้วยสภาพแวดล้อมทางสังคมที่เปลี่ยนไป ทำให้หลายๆ คนตัดสินใจแต่งงานกันช้าลง ซึ่งก็ดูจะสอดคล้องกับสถิติของ United Nation ที่เขาได้ตระเวนเก็บข้อมูลจากทั่วโลกระหว่างปี 2010-2018 ที่พบว่าในปัจจุบันคนทั่วโลกทั้งหญิงและชายเลือกที่จะแต่งงานกันช้าลง แม้แต่ในสหรัฐฯ มากกว่า 50% ของประชากรแต่งงานตอนอายุเข้าเลขสามแล้วทั้งนั้น หรือแม้แต่ในประเทศจีนเอง อายุเฉลี่ยที่เริ่มสร้างครอบครัวก็เพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 26.3 ปีแล้วเช่นกัน

และแน่นอนว่าพอแต่งงานช้า การมีลูกก็กลายเป็นหนึ่งในปัญหาโลกแตก บางครอบครัวแต่งปุ๊บมาปั๊บเหมือนเสกได้ แต่ก็ยังมีอีกหลายครอบครัวที่ต้องใช้ความพยายามกันเป็นปีๆ สำเร็จบ้าง ไม่สำเร็จบ้าง จนบางทีความผิดหวังต่างๆ ก็ทำให้เกิดความมาคุ และเมื่อความกดดันเข้ามารุมจากทุกด้าน ทำให้คู่รักเริ่มที่จะหันมามองหน้ากันด้วยสายตาที่เปลี่ยนไป 





แต่ก่อนที่จะพลั้งปากเบลมคนข้างๆ เราอยากให้คุณตั้งสติ แล้วมาฟังสิ่งที่ นพ.ธีรยุทธ์ จงวุฒิเวศย์ สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ และหัวหน้าศูนย์ ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร โรงพยาบาลพญาไท 2 เล่าให้ฟังกันซะก่อน

มีบุตรยาก...เป็น “ภาวะ” ไม่ใช่ “โรค”
มาทำความเข้าใจกันก่อนกับคำว่า “มีบุตรยาก” ซึ่งคุณหมอได้อธิบายให้ฟังง่ายๆ ว่า “ภาวะมีบุตรยากคือการที่เราไม่สามารถมีลูกได้ในระยะเวลาที่กำหนดไว้ โดยทั่วไปจะกำหนดไว้ที่ 1 ปี ซึ่งระหว่างนั้นต้องมีความสม่ำเสมอของการมีเพศสัมพันธ์ เช่น 2-3 ครั้งต่ออาทิตย์ และทำอย่างนี้ติดต่อกันเป็นเวลา 1 ปี แต่ยังไม่มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น ถึงเรียกว่าเข้าข่ายภาวะมีบุตรยาก” แต่ต้องยอมรับว่าด้วยวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไป คนส่วนใหญ่มองหาความมั่นคงก่อนที่จะคิดสร้างครอบครัว บางคนยังสนุกกับการทำงาน เลยทำให้เกิดการจำกัดความใหม่ของคำว่า “มีบุตรยาก” ซึ่งคราวนี้มีการใช้อายุเข้ามาเป็นเกณฑ์ “เดี๋ยวนี้มีการให้ definition ใหม่ของคำว่า ‘มีบุตรยาก’ คือถ้าอายุมากกว่า 35 ปี เราจะให้ระยะเวลาที่ 6 เดือน เพราะถ้ามากกว่านั้น โอกาสในการมีลูกจะยิ่งยากขึ้น”

คุณหมอฟันธง! 40-40-20 สูตรนี้ไม่มีใครผิด
เมื่อมีความกดดัน ก็อาจทำให้เกิดการโทษกันขึ้น ผู้ชายบางคนบอกว่าสเปิร์มของตัวเองแข็งแรงดี เป็นเพราะผู้หญิงนั่นแหละที่ไม่สมบูรณ์พอหรือเปล่า เบบี๋ถึงไม่มาซะที ส่วนสาวๆ ได้ยินอย่างนี้มีหรือจะยอม เปิดสงครามด้วยการงัดเอาเรื่องพฤติกรรมสุ่มเสี่ยงมาสู้ เพราะเชื่อว่าเป็นเพราะสเปิร์มของผู้ชายนั่นแหละที่ไม่แข็งแรงพอจะเจาะไข่แดงได้ ซึ่งคุณหมอได้สรุปให้ฟังว่า “จริงๆ แล้วปัจจัยอาจเกิดจากฝ่ายหญิงได้ 40% และฝ่ายชาย 40% เท่าๆ กัน ส่วนอีก 10-20% นั้นเกิดจากปัจจัยร่วมของทั้งคู่” 

งั้นมาดูกันดีกว่าว่าสาเหตุจากฝ่ายหญิงและฝ่ายชายที่ว่านั้นเกิดจากอะไรได้บ้าง เมื่อรู้สาเหตุแล้วจะได้แก้ไขให้ตรงจุด เพราะเมื่อรักษาตามเหตุได้ ก็มีโอกาสท้องสูง

ปัจจัยของการมีลูกยากใน “ผู้หญิง”
คุณหมออธิบายว่า สาเหตุจากฝ่ายหญิง 40% นั้นจะแบ่งออกตามอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการสืบพันธุ์ นั่นก็คือ รังไข่ ท่อนำไข่ และมดลูก 

“ในส่วนที่เกิดจากรังไข่ที่มีปัญหาแบ่งออกได้เป็นกลุ่มที่เป็นโรค อย่างเช่น ช็อกโกแลตซีสต์ หรือมีความผิดปกติต่างๆ และกลุ่มที่ไม่เป็นโรค คือกลุ่มที่มีอาการเพียงแค่ช่วงสั้นๆ เช่น คนที่มีภาวะไข่ไม่ตกในบางครั้ง หรือมีภาวะไข่ไม่ตกเรื้อรัง ซึ่งเมื่อไม่มีไข่ตกลงมาผสมกับสเปิร์ม มันก็ไม่มีโอกาสท้องนั่นเอง” โดยการรักษาคุณหมอก็จะทำให้ไข่ตกออกมา เพื่อรอผสมกับสเปิร์ม นอกจากนี้คุณหมอยังบอกอีกว่า “รังไข่เสื่อม” ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้มีลูกยากได้เหมือนกัน “เมื่อก่อนคนอาจจะเข้าใจว่าโรคนี้เป็นเรื่องของคนอายุมาก แต่ในปัจจุบันสามารถพบได้ในคนที่อายุแค่สามสิบต้นๆ เท่านั้นเอง ซึ่งอาจจะเกิดจากสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไป มลภาวะต่างๆ ความเครียด งาน หรือแม้แต่การพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ” 

ส่วนท่อนำไข่นั้น ที่จะได้ยินกันบ่อยๆ ก็คือภาวะท่อนำไข่อุดตัน ซึ่งทางโรงพยาบาลพญาไท ศรีราชา ได้ให้ข้อมูลไว้ว่าท่อนำไข่เป็นอวัยวะที่ต่อมาจากส่วนของมดลูก ทำหน้าที่ให้ไข่และอสุจิมาเจอกัน ซึ่งเมื่อเกิดการปฏิสนธิเกิดขึ้น ตัวอ่อนที่ผสมแล้วก็จะเคลื่อนตัวจากท่อนำไข่ไปฝังที่มดลูก ดังนั้นเมื่อท่อนำไข่อุดตันก็จะทำให้ไข่และอสุจิไม่สามารถเดินทางมาเจอกันได้นั่นเอง ซึ่งการอุดตันนี้อาจเกิดจากการมีพังผืดในท่อนำไข่ซึ่งอาจเกิดจากการเคยมีการอักเสบ หรือติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน มีภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis)

มดลูกก็เป็นอีกหนึ่งอวัยวะที่ส่งผลต่อการตั้งครรภ์ เมื่อมีความผิดปกติของมดลูก ไม่ว่าจะเป็นการมีก้อนเนื้องอก หรือมีปัญหาปากมดลูกก็ล้วนแต่ทำเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลให้มีลูกยากได้เหมือนกัน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเราไม่สามารถระบุได้เองว่าปัญหานั้นเกิดที่ตรงไหน การไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจึงเป็นทางออกที่ดีที่สุด เพื่อให้ได้รับการวินิจฉัยและแก้ไขปัญหาให้ตรงจุด

ปัจจัยของการมีลูกยากใน “ผู้ชาย”
ส่วนใหญ่แล้วปัจจัยของผู้ชายจะพุ่งตรงไปที่ความแข็งแรงและคุณภาพของสเปิร์ม ซึ่งถ้าแข็งแรงไม่พอ มันก็จะไม่สามารถว่ายน้ำเข้าเส้นชัยได้ดั่งใจหวัง ซึ่งในการตรวจคุณภาพของสเปิร์มนั้น คุณหมอบอกว่าทำได้ไม่ยากเลย “เราสามารถตรวจคุณภาพสเปิร์ม ใช้เวลาเก็บและตรวจเชื้อ รู้ผลภายใน 1 ชั่วโมง ซึ่งผลจะบอกว่าคุณภาพเป็นยังไงบ้าง มีปัญหาตรงไหน แก้ไขยังไง” และคุณหมอยังบอกอีกว่ามีคุณผู้ชายหลายคนที่มั่นใจมากกับคุณภาพสเปิร์มของตัวเองว่าแข็งแรง แต่พอตรวจจริงๆ แล้วกลายเป็นว่าแข็งแรงไม่พอ ซึ่งคำแนะนำของคุณหมอก็คือ “อย่ากลัวที่จะมาตรวจ เพราะเรามาช่วยกันหาสาเหตุ ไม่ได้มาหาคนผิด”

สำหรับใครที่กำลังถกเถียงกันอยู่ว่าที่ไม่ท้องซักที เป็นเพราะใคร งานนี้คงต้องเปลี่ยนมาเป็นกอดกันแน่นๆ แล้วจูงมือกันเดินมาหาคุณหมอเพื่อปรึกษาและหาทางออก เอาเป็นว่ายังไง Health Addict ก็ขอเอาใจช่วยให้ทุกคนมีเบบี๋ได้สมใจกันเร็วๆ นะ