ที่เห็นแมนๆ ไม่ได้แปลว่าเป็น 'โรคซึมเศร้า' ไม่ได้

เบื่อ เหงา เศร้าสร้อย ความรู้สึกทางอารมณ์ที่หลายคนมักเป็นกันอยู่ในปัจจุบัน ทุกคนจะตอบสนองกับสิ่งที่ตัวเองกำลังเผชิญอยู่ด้วยอารมณ์และความรู้สึกแสดงออกมาให้คนอื่นได้เห็น แต่จะมีใครรู้บ้างว่าจริงๆ แล้วสิ่งที่แสดงออกมานั้นแต่ละคนเจอเรื่องราวอะไรมาบ้าง 



หลายครั้งเราไม่สามารถตัดสินคนอื่นได้จากสิ่งที่เขาแสดงออกมาได้เลย หรือแม้แต่เพื่อนสนิทของเราเองไม่ว่าจะเป็นผู้ชายหรือผู้หญิงความรู้สึกหรืออารมณ์ที่แสดงออกมาให้เราเห็นอาจจะเป็นเพียงแค่ส่วนเสี้ยวหนึ่งของความรู้สึกจริงๆ ที่เขากำลังเผชิญอยู่ก็ได้ บางครั้งอารมณ์ของบางคนก็สามารถดิ่งลึกจนกลายเป็นโรคซึมเศร้าได้เลยทีเดียว และการแสดงออกของโรคซึมเศร้านั้นผู้ชายกับผู้หญิงก็แสดงออกมาไม่เหมือนกันด้วย

โรคซึมเศร้า คืออะไรก่อน!?
เราได้ยินกับคำว่า “โรคซึมเศร้า” บ่อยมากในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา คนพูดถึงกันหนาหูจนเราได้เก็บเกี่ยวความรู้มาบ้างแล้วแหละว่าโรคซึมเศร้าคือ ความผิดปกติทางอารมณ์หรือความผิดปกติของสารเคมีในสมองจนเกิดและแสดงอารมณ์เศร้าออกมา หลายครั้งเราไม่รู้เลยว่าใครบ้างที่เป็นซึมเศร้า แต่ถ้าเราลองสังเกตดูดีๆ แล้วคนที่ดูซึมเศร้าเพียงแค่วันสองวันอาจเพราะเจอเรื่องแย่ๆ มานิดหน่อยหรือดูซีรีย์เกาหลีแล้วอินจับใจจนเก็บมาเป็นความรู้สึกเศร้าๆ ดาวน์ๆ ก็ได้เหมือนกัน แต่คนที่เป็นซึมเศร้าจริงๆ มักจะเป็นมากกว่า 2 สัปดาห์ขึ้นไป ซึ่งโรคซึมเศร้านี้สามารถแสดงอาการออกมาได้ทั้งอารมณ์ ความรู้สึก พฤติกรรมและร่างกาย และในท้ายที่สุดโรคซึมเศร้านี้เองอาจเป็นสาเหตุให้เกิดการฆ่าตัวตายได้ด้วยเช่นกัน

สาเหตุของโรคซึมเศร้า
โดยทั่วไปแล้วอาการของโรคซึมเศร้าที่พบนั้นอาจเกิดได้จาก 2 สาเหตุคือ พันธุกรรมและสังคมรอบข้าง ซึ่งสังคมรอบข้างนี่แหละคือจิ๊กซอว์ชิ้นสำคัญที่คนส่วนใหญ่ในปัจจุบันเกิดโรคซึมเศร้ามาก เช่น เกิดจากความเครียดมากๆ เกิดจากการเผชิญเหตุการณ์ที่รุนแรงมาก เกิดจากความผิดหวัง เกิดจากความรู้สึกโดดเดี่ยวไม่มีใคร รู้สึกไร้คุณค่า เป็นต้น ซึ่งผู้ชายกับผู้หญิงอาจเกิดโรคซึมเศร้าด้วยสาเหตุที่ต่างกัน โดยที่ผู้หญิงมักมีเหตุการณ์ที่สัมพันธ์กับโรคซึมเศร้าได้จากปัญหาการแต่งงาน การหย่าร้าง การขาดที่พึ่งพา ในทางกลับกันผู้ชายมีเหตุการณ์ของโรคซึมเศร้าที่เกิดจากปัญหาการทำงาน การเงิน เศรษฐกิจสังคมและการใช้สารเสพติด ดังนั้นผู้ชายจึงมักถูกมองว่าเครียดเรื่องงานและเงินซะมากกว่าการเป็นโรคซึมเศร้า 

ที่เห็นแมนๆ ไม่ได้แปลว่าเป็น “โรคซึมเศร้า” ไม่ได้
ผู้หญิงพบโรคซึมเศร้ามากกว่าผู้ชายถึง 2 เท่า แต่โอกาสในการฆ่าตัวตายสำเร็จของผู้ชายกลับมากกว่าผู้หญิงถึง 3-4 เท่า สาเหตุที่เป็นแบบนี้ก็เพราะว่า... ถ้าเราลองมองย้อนกลับไปถึงนิสัยหรือพฤติกรรมของผู้ชาย เรามักมองว่าผู้ชายมักจะต้องมีความเป็นผู้นำ มีความอดทนสูง เข้มแข็ง กล้าแสดงออก เป็นหัวหน้าครอบครัว มีความมั่นใจ กล้าตัดสินใจ เก็บความรู้สึกเก่ง และมักจะไม่พูดว่าตัวเองกำลังเผชิญกับปัญหาอะไรอยู่ พฤติกรรมและความเชื่อเหล่านี้นี่เองที่ทำให้เราเข้าใจได้เลยว่าทำไมถึงเจอว่าผู้หญิงเป็นโรคซึมเศร้ามากกว่าผู้ชาย เพราะผู้หญิงยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้น รู้ว่าตัวเองเศร้า ดาวน์หรืออาจเป็นโรคซึมเศร้าเลยเลือกที่จะปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางแก้ไข กลับกันผู้ชายมักไม่ยอมรับกับความรู้สึกตัวเองไม่ยอมรับว่าตัวเองเป็นโรคซึมเศร้าต้องแก้ปัญหาด้วยตัวเอง พยายามทำงานเยอะๆ หนักๆ เพื่อหลีกหนีปัญหาที่เผชิญ อย่างไรก็ตามความรู้สึกหรืออารมณ์เหล่านั้นไม่ได้หายไปซะทีเดียว อาจทำให้ลืมได้แค่ชั่วคราวเท่านั้น เมื่ออารมณ์หรือความรู้สึกเหล่านั้นยังอยู่จึงไปแสดงออกกับร่างกายแทน เช่น การปวดหัว นอนไม่หลับ ไม่มีอารมณ์ทางเพศ ไม่อยากกินข้าว หรืออาการซึมเศร้าก็เปลี่ยนจากอารมณ์เศร้าเป็นอารมณ์ฉุนเฉียวง่าย มีความครุกรุ่นในใจอยู่ตลอดเวลา ขี้โมโหขี้วีนขี้หงุดหงิด บางครั้งเมื่อผู้ชายมีอาการเหล่านี้จึงถูกมองว่าเป็นวัยทองมากกว่าการเป็นซึมเศร้าเสียอีก 

จะรับมือกับคนที่มีอาการซึมเศร้ายังไงได้บ้าง
สิ่งที่เราต้องทำมากที่สุดไม่ว่าจะเจอคนที่มีพฤติกรรมหรืออารมณ์ที่แปรปรวนหรือเปลี่ยนไป หรือเจอคนที่เศร้ามากๆ เขาจะเป็นซึมเศร้าหรือไม่เป็นก็ตามเราต้อง “เข้าใจ” เขาก่อน เข้าใจสิ่งที่เขากำลังแสดงออกมาว่าเขากำลังเผชิญบางสิ่งบางอยู่ อย่ามองว่าเขาทำตัวเองหรือเกิดจากความผิดพลาดของเขา ให้เปิดใจรับฟังในสิ่งที่เขาพูด พยายามหาทางช่วยเหลือหาทางออกของสิ่งที่เขากำลังเจอ สนับสนุนและให้กำลังใจว่าเขาจะต้องผ่านมันไปได้ และพยายามมีปฏิสัมพันธ์กับเขาบ่อยๆ ชวนทำกิจกรรมหรือแฮงค์เอ้าเพื่อให้เขาออกมาจากความคิดและอารมณ์ที่ขุ่นมัวเศร้าหมอง เพื่อเปิดรับสิ่งดีๆ ที่อยู่รอบตัว เอาใจใส่ให้เขารู้สึกว่ามีเราคอยอยู่ข้างๆ ตลอดเวลาไม่ให้เขารู้สึกว่าโดดเดี่ยวหรือต้องเผชิญปัญหาอยู่คนเดียว เพื่อให้เขาดำเนินชีวิตต่อไปได้และต่อสู้กับสิ่งที่เกิดขึ้นได้