ไขข้อเท็จจริง ทำไม? ปู่ย่าตายายถึง ‘รักหลานมากกว่าลูก’

เราเชื่อว่าคุณพ่อคุณแม่มือใหม่หลายๆ คนคงเคยสงสัยในวันที่มีลูกเป็นของตัวเองแล้วว่า ทำไมรุ่นใหญ่อย่างปู่ย่าตายาย ที่สมัยเราเป็นเด็กนั้นแสนจะเข้มงวด แต่ในวันที่เลี้ยงหลาน กลับใจดีเกินร้อย ตามใจเกินล้าน จนแอบงง วันนี้เราเลยจะพาไปหาคำตอบทางจิตวิทยาและความผูกผันทางครอบครัว เพื่อให้เข้าใจถึงเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังความรักของปู่ย่าตายาย ที่มีต่อหลานกัน



#มุมมองชีวิตที่เปลี่ยนไป
มีการศึกษาจากมหาวิทยาลัยบอสตัน ในปี 2014 ที่บอกไว้ว่า ‘การมีส่วนร่วมของปู่ย่าตายายในชีวิตของหลานมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น เพราะในวัยนี้ พวกเขามักรู้สึกว่าต้องการชดเชยช่วงเวลาที่อาจไม่ค่อยได้ใช้กับลูกของตัวเอง’ เพราะในสมัยก่อนอาจจะต้องทำงานหนักเพื่อเลี้ยงดูครอบครัว ทำให้ไม่สามารถใช้เวลากับลูกได้เต็มที่ แต่ในวันนี้เมื่อเข้าสู่วัยเกษียณ ชีวิตที่เร่งรีบก็เริ่มผ่อนคลาย ทำให้มีเวลามากขึ้นในการเลี้ยงดูหลาน และบางคนก็รู้สึกอยากชดเชยเวลาที่เสียไป

#ไม่มีความกดดันจากหน้าที่ความรับผิดชอบอีกต่อไป
เมื่อพ่อแม่มีบทบาทหลักในการเลี้ยงลูก อาจทำให้ต้องเคร่งครัดกับการอบรมสั่งสอน แต่สำหรับปู่ย่าตายายนั้น พวกเขาไม่ได้มีหน้าที่ในการสร้างระเบียบวินัยหรือคาดหวังให้ประสบความสำเร็จ ทำให้พวกท่านสามารถแสดงความรักและเอาใจใส่หลานได้เต็มที่โดยไม่กดดัน นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยจาก The Journal of Marriage and Family ปี 2012 ที่ชี้ว่าปู่ย่าตายายที่ใช้เวลากับหลานเป็นประจำ จะมีระดับความเครียดต่ำลงและมีสุขภาพจิตดีขึ้น

#สัญชาตญานทางสายเลือดที่ส่งต่อรุ่นสู่รุ่น
มีการศึกษาจาก Emory University ที่ตีพิมพ์ในวรสาร Proceedings of the Royal Society B พบว่า เมื่อปู่ย่าตายายเห็นภาพหลาน สมองของพวกเขาจะเกิดการกระตุ้นในส่วนของ Reward System หรือ ระบบการให้รางวัล มากกว่าตอนที่เห็นภาพของลูกตัวเอง ซึ่งทางนักวิจัยเห็นว่า การตอบสนองนี้เป็นผลจากวิวัฒนาการในการส่งต่อพันธุกรรม ที่สนับสนุนให้หลานเติบโตอย่างปลอดภัย เพื่อช่วยให้สายพันธุ์ดำรงอยู่ต่อไป อีกทั้งในแง่จิตวิทยา ยังบอกไว้ว่า ความสัมพันธ์ระหว่างปู่ย่าตายายกับหลานนั้นต่างจากพ่อแม่กับลูก เพราะเป็นความรักที่เรียบง่าย ไม่ซับซ้อน เรียกว่าหลานคือตัวแทนความภาคภูมิใจที่สืบทอดสายเลือดและอนาคตของครอบครัว

#ยอมตามใจหลาน = สร้างความสุขให้ตัวเอง
การได้เห็นหรือได้ทำให้หลานมีความสุข ปู่ย่าตายายจะรู้สึกเหมือนสร้างความสุขให้ตัวเองด้วย เหมือนที่เรามักจะเคยได้ยินว่าเสียงหัวเราะและรอยยิ้มของหลานสามารถเยียวยาจิตใจและทำให้ปู่ย่าตายายรู้สึกว่าชีวิตมีความหมาย มีชีวิตชีวา และทุกครั้งที่ได้ใช้เวลากับหลานๆ ก็จะรู้สึกมีความสุขและอบอุ่นหัวใจทุกครั้ง นอกจากนี้การได้อยู่ใกล้ชิดกับหลานยังช่วยกระตุ้นฮอร์โมนออกซิโทซิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความรักและผูกพันอีกด้วย

และนี่ก็เป็นเหตุผลทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาแค่บางส่วนเท่านั้น ที่ช่วยอธิบายว่าทำไมเราถึงรู้สึกว่าปู่ย่าตายายนั้น ‘รักหลานมากกว่าลูก’ และถึงอย่างไรก็ตาม การที่มีคนรักลูกเราเยอะๆ ก็ย่อมเป็นเรื่องที่ดี และอีกอย่างที่สำคัญคือความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างปู่ย่าตายายนี้มีส่วนสำคัญต่อพัฒนาการและความสุขของหลานๆ ด้วยเช่นกัน

#รักหลานมากกว่าลูก