“เล็บ” อวัยวะเล็กๆ ที่อาจบอกว่าคุณกำลังเจอปัญหาใหญ่
สำหรับสาวๆ แล้วการมีเล็บสวยๆ ช่วยให้วันทั้งวันกลายเป็นวันดีๆ ได้ไม่ยาก การแต่งแต้มเล็บด้วยสีสันจึงกลายเป็นอีกหนึ่งความจำเป็นที่ช่วยเสริมความมั่นใจ โดยมีการประมาณการว่าอุตสาหกรรมความงามด้านเล็บอย่างเดียว ในปี 2024 จะเติบโตถึง 15.55 พันล้านดอลลาร์เลยทีเดียว
แต่เล็บไม่ใช่พื้นที่แสดงงานดีไซน์ขนาดจิ๋ว แต่ยังสะท้อนถึงสุขภาพของเราได้ด้วย ทั้งเรื่องของสี พื้นผิว ความแข็งแรงและความเปราะบางต่างๆ – มาดูกันดีกว่าว่ามีอะไรบ้าง
สีสัน
• เล็บเหลือง : อาจเกิดจากเชื้อรา ถ้าไม่รีบรักษาสภาพเล็บจะแย่ลงเรื่อยๆ อีกสาเหตุที่ทำให้เล็บเป็นสีเหลืองคืออายุที่เพิ่มขึ้น ปอดแย่ลงเพราะสูบบุหรี่ หรือทาเล็บด้วยสีทาเล็บคุณภาพต่ำ
• เล็บมีแถบสีชมพูอยู่ปลายเล็บ : หรือที่เรียกว่า Terry's nails นอกจากเกิดเพราะวัยที่เพิ่มขึ้น อาจสะท้อนว่าหัวใจและไตกำลังแย่ รวมถึงสัญญาณของโรคเบาหวานและตับแข็ง
• เล็บซีด แทบไม่มีสี : อาจขาดสารอาหารหรือระบบไหลเวียนโลหิตมีปัญหา หากเป็นการขาดธาตุเหล็กก็อาจนำไปสู่ภาวะโลหิตจางได้
• เล็บสีแดงคล้ำ : หัวใจอาจมีปัญหา แต่ถ้าบริเวณที่แดงคือข้างเล็บและหนังกำพร้า อาจเป็นสัญญาณว่าคุณเป็นโรคเอสแอลอีหรือลูปัส
• เล็บสีม่วงเข้มหรือน้ำเงิน : ร่างกายคุณอาจได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ อาจมาจากหัวใจทำงานไม่ดีหรือปอดมีปัญหา เช่นถุงลมโป่งพองหรือหลอดลมอักเสบ
• เล็บมีแถบสีเข้ม : แถบสีเข้มจะอยู่ตั้งแต่โคนไปจนถึงปลายเล็บ อาจเป็นสัญญาณของมะเร็งเมลาโนมา มะเร็งผิวหนังชนิดที่ร้ายแรงที่สุด ถ้าแถบนี้ปรากฏขึ้นแม้ว่าคุณจะไม่เจ็บ ก็ควรรีบไปหาหมอ
• เล็บมีแถบขาวแนวขวาง : หรือที่เรียกว่าดอกเล็บ (Mees' lines หรือ leukonychia striata) ซึ่งเราเข้าใจกันว่าเป็นเพราะขาดแคลเซียม แต่จริงๆแล้วเพราะกินโปรตีนไม่พอ และอาจเกิดจากไตมีปัญหาจนไม่สามารถขับโลหะหนักออกจากร่างกายได้
• อื่นๆ : เช่นสีน้ำตาล สะท้อนว่าโภชนาการไม่ดีหรือไทรอยด์มีปัญหา หรือเล็บสีเทาจากการกินยาบางชนิด
พื้นผิว
• เล็บเปราะ : รวมถึงฉีกขาดง่ายอาจมาจากภาวะพร่องไทรอยด์ นอกจากนี้การที่เล็บแห้งและกระด้าง อาจบอกว่าร่างกายขาดวิตามินเอ ซี และบี7 หรือไบโอติน แต่ถ้าคุณได้รับสารอาหารครบถ้วน ก็อาจมาจาการทำเล็บมากเกินไป โดยไม่ได้พักเล็บเลย
• มีริ้วเส้นที่เล็บ : เมื่ออายุเพิ่มขึ้น เล็บก็อาจเกิดริ้วรอยเช่นเดียวกับใบหน้า โดยเป็นแนวเดียวกับนิ้วมือ แต่ถ้าคุณยังไม่ถึงวัยชราแล้วมีปัญหานี้อาจเพราะคุณขาดวิตามินบี 12 และแมกนีเซียม
• ร่องแนวขวาง : หรือ Beau’s lines อาจเพราะเล็บได้รับบาดเจ็บ แต่ถ้าเป็นพร้อมกันหลายนิ้วก็อาจเพราะติดเขื้อไข้อีดำอีแดงหรือปอดบวมก็เป็นได้
• เป็นจุดๆ คล้ายหลุม : อาจเพราะคุณเป็นโรคผิวหนังอย่างโรคสะเก็ดเงินก็ได้ และอาจเป็นสัญญาณของโรคไขข้ออักเสบได้ด้วย
การเจริญเติบโตของเล็บ
• เล็บรูปช้อน : หรือที่เรียกว่า koilonychias ใช้เรียกเล็บที่นูนและช่วงปลายงุ้มงอเข้านิ้วจนดูคล้ายช้อนอาจเป็นสัญญาณของภาวะเหล็กเกิน ขณะเดียวกันก็เป็นสัญญาณของโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก โรคหัวใจ และการไหลเวียนเลือดไม่ดี
• เล็บใหญ่ตามปลายนิ้วที่บวมขึ้น : ปลายนิ้วคุณขยายใหญ่และเล็บก็ขยายตัวตามและมีรูปทรงโค้งลง อาจสะท้อนถึงการมีออกซิเจนในเลือดต่ำซึ่งมาจากโรคปอด อาจรวมถึงตับ ไต หัวใจมีปัญหา ป่วยเป็นลำไส้อักเสบรวมทั้งโรคเอดส์ด้วย
• เล็บหลุด : อาจเพราะอยู่ในภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน อีกสาเหตุคือการติดเชื้อรา เป็นโรคสะเก็ดเงิน เลือดไหลเวียนไม่ดี หรือเป็นโรคแอมีลอยโดซิส (Amyloidosis) ที่ทำให้ในเนื้อเยื่อและอวัยวะต่างๆ มีโปรตีนแอมิลอยด์สะสมอยู่มากเกินไป
ถ้าเล็บของคุณยังปกติและแข็งแรง เราก็ยินดีด้วย แต่อย่าลืมว่าเล็บไม่ใช่ช่องทางการส่งสัญญาณสุขภาพเพียงช่องทางเดียวของร่างกาย แต่เรายังสามารถสังเกตความผิดปกติจากอวัยวะอื่นๆ ได้อีกด้วยนะ