ออกกำลังกายแล้วปวดตัว แบบนี้ “ต้องซ้ำ” จริงหรอ?
คอนเฟิร์มเลยว่ามือใหม่หัดฟิต(เนส) ต้องเคยผ่านประสบการณ์การปวดตัว ปวดแขน ปวดขา หลังออกกำลังกายในครั้งแรกๆ อย่างแน่นอน และหลายคนก็มักเข้าใจว่าไม่ควรหยุดพัก เพราะอาการปวดตัวจะดีขึ้นด้วยการ “ออกกำลังกายซ้ำ” ซึ่งคุณหมอบอกว่ามันอาจส่งผลให้เกิดบาดเจ็บหนักขึ้นกว่าเดิมได้!
ปวดกล้ามเนื้อ มี 2 แบบ
- อาการปวดที่เกิดขึ้นระหว่างหรือหลังออกกำลังกายทันที เกิดจากการออกแรงหนักในระยะเวลาสั้นๆ ซึ่งอาการปวดแบบนี้จะสามารถหายได้เองในเวลาไม่นาน
- อาการปวดที่เกิดขึ้นหลังออกกำลังกายไปแล้ว 12-24 ชั่วโมง อาจเกิดจากเอ็นกล้ามเนื้อฉีกขาดหรือมีการบาดเจ็บ มักจะปวดติดต่อกันหลายวันหรือเป็นสัปดาห์ และอาจรุนแรงถึงขั้นกล้ามเนื้ออักเสบได้
“ต้องซ้ำ” พฤติกรรมอันตรายที่หลายคนเข้าใจผิด
เปิดฤกษ์เข้าสู่สายเฮลท์ตี้วันแรกๆ บางคนอาจเลือกที่จะเข้าคลาสเต้นหรือปั่นจักรยานที่มักกินเวลานานนับชั่วโมง ทำให้มีอาการปวดตัวหรือปวดขาตามมา และบ่อยครั้งที่ยังคงกลับไปเล่นฟิตเนสในวันถัดไปเพราะเข้าใจว่า “ต้องซ้ำ” ซึ่ง นพ.มนตรี เจริญพานิชสันติ อายุรแพทย์โรคหัวใจและหลอดเลือด โรงพยาบาล พญาไท ศรีราชา ได้อธิบายว่า...
“การที่เราออกกำลังกายแล้วปวดตัวนั้นแสดงว่ากล้ามเนื้อมีการบาดเจ็บ ตามหลักการแล้วคือต้องพักอย่างเดียวเลยครับ เพราะถ้ามีการบาดเจ็บแล้วเราออกกำลังกายซ้ำ จะยิ่งทำให้การบาดเจ็บเพิ่มมากขึ้น ทำให้เกิดสารอักเสบบางอย่างในเลือด ที่ส่งผลให้มีไข้หรือไม่สบาย หรืออาจมีภาวะแทรกซ้อนอย่างอื่นตามมาได้”
ซึ่งหลักทฤษฎีนี้ก็สอดคล้องกับที่ นาย ฐิติ ตังคะพิภพ นักกายภาพบำบัดชำนาญการ ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัด โรงพยาบาลพญาไท 2 ได้อธิบายถึงผลเสียจากการกลับไปออกกำลังกายทั้งที่ยังมีอาการปวดว่า...
“การที่เราใช้กล้ามเนื้อที่ยังไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ ยังบาดเจ็บอยู่ มันก็จะฉีกขาดซ้ำ ทำให้เป็นมากกว่าเดิม และเมื่ออักเสบซ้ำบ่อยๆ จะนำไปสู่การซ่อมแซมที่ไม่ดี หรือมีการจัดเรียงที่ไม่ดีกลายเป็น “พังผืด” เพราะฉะนั้น การได้รับการดูแลรักษาอย่างเหมาะสมตั้งแต่แรกจะทำให้การฟื้นตัวของกล้ามเนื้อ การจัดเรียงของเส้นใยกล้ามเนื้อเป็นระเบียบ ทำให้โอกาสการบาดเจ็บซ้ำเกิดขึ้นได้ยาก"
สำหรับใครที่เป็นมือใหม่เพิ่งเริ่มต้นออกกำลังกาย ไม่ควรออกเป็นระยะเวลานานๆ และเลือกกิจกรรมกีฬาหนักๆ แต่ให้เริ่มต้นแบบค่อยเป็นค่อยไป และที่สำคัญ! ต้องไม่ลืมวอร์มอัพและยืดกล้ามเนื้อ เพื่อลดโอกาสกล้ามเนื้อบาดเจ็บ คุณจะได้สนุกไปกับการออกกำลังกายไปนานๆ ไม่ล้มแพลนที่ตั้งใจไว้เพราะเกิดการบาดเจ็บไปซะก่อน