ทำความรู้จัก 'มะเร็งลำไส้ใหญ่' ภัยร้ายใกล้ตัว
จากข่าวการเสียชีวิตของแชดวิก โบสแมน (Chadwick Boseman) หรือ King T’Challa จากภาพยนตร์เรื่อง Black Panther และ Avengers ด้วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งแชดวิกตรวจพบมะเร็งระยะที่ 3 ตั้งแต่ปี 2016 ได้รับการผ่าตัดและรักษาด้วยคีโมตลอด 4 ปีที่ผ่านมา แต่มะเร็งก็ค่อยๆ ลุกลามมาเป็นระยะที่ 4 และกลายเป็นสาเหตุการจากไปของเขาในที่สุด
มะเร็งลำไส้ใหญ่ ใกล้ตัวกว่าที่คิด!
ข่าวสะเทือนวงการครั้งนี้ทำให้เราตระหนักถึงโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งหลายคนอาจยังไม่เคยรู้มาก่อนว่ามะเร็งลำไส้ใหญ่ถือเป็นโรคที่คร่าชีวิตคนไทยเป็นอันดับ 3 ในปัจจุบันนี้ จากสถิติพบผู้ป่วยเพศชาย 10 คนต่อประชากรชาย 100,000 คน และเพศหญิง 7 คนต่อ 100,000 คน ซึ่งนอกจากกรรมพันธุ์แล้ว สาเหตุของการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ยังเกิดจากพฤติกรรมการกินและการใช้ชีวิตประจำวันของเรานี่แหละเป็นปัจจัยสำคัญ เช่นกินอาหารผิดสัดส่วน กินแต่สัตว์เนื้อแดงไม่กินผักผลไม้ ดื่มน้ำน้อย ปล่อยให้ท้องผูกบ่อยๆ ดื่มเหล้า หรือสูบบุหรี่จัด
ตรวจเจอเร็ว โอกาสรอดสูง
นพ. บุรินทร์ อาวพิทยา แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก โรงพยาบาลพญาไท 1 อธิบายถึงกลไกการเกิดเซลล์มะเร็งชนิดนี้ว่า เกิดจากการเจริญเติบโตที่ผิดปกติของเซลล์เยื่อบุลำไส้ใหญ่ จากเนื้อเยื่อบุลำไส้ปกติกลายเป็นติ่งเนื้อและพัฒนาไปเป็นมะเร็ง ซึ่งจากข้อมูลทางทฤษฎีพบว่าติ่งเนื้อขนาด 1 ซม.จะใช้เวลานานถึง 10 ปี ก่อนที่จะกลายเป็นมะเร็ง ฉะนั้นหากเราตรวจเจอติ่งเนื้อตั้งแต่ก่อนที่จะพัฒนาไปเป็นมะเร็ง ก็มีโอกาสหายขาดได้
วิธีการตรวจที่แม่นยำที่สุด
แล้วทีนี้จะรู้ได้ยังไงว่าเรามีติ่งเนื้อที่ลำไส้รึเปล่า? ปัจจุบันเทคโนโลยีทางการแพทย์มีวีธีการตรวจที่แม่นยำมากอย่างการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) โดยปลายท่อจะมีกล้องวิดีโอเพื่อเข้าไปส่องให้เห็นภาพภายในลำไส้ใหญ่และทวารหนักทั้งหมด และสามารถตัดเอาติ่งเนื้อที่เสี่ยงเป็นมะเร็งออกได้ด้วย
มะเร็งลำไส้ใหญ่ตั้งแต่ระยะที่ 0-4 และการรักษา
อย่างที่รู้ว่ามะเร็งจะถูกแบ่งเป็นระยะตั้งแต่ 0-4 ซึ่งระยะของมะเร็งจะบ่งบอกถึงการลุกลามแพร่กระจาย และความรุนแรงของตัวโรค ดังนี้
ระยะที่ 0 เป็นเพียงติ่งเนื้อ ซึ่งสามารถตรวจพบได้จากการส่องกล้อง และสามารถตัดออกผ่านทางกล้องได้ตั้งแต่ก่อนเป็นมะเร็งหรือเกือบเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งมีโอกาสหายขาด 100%
ระยะที่ 1 เซลล์มะเร็งระยะเติบโตขึ้น และเริ่มฝังอยู่ในชั้นผนังของลำไส้ใหญ่และทวารหนัก แต่ยังไม่กระจายไปสู่เนื้อเยื่อข้างเคียงหรือต่อมน้ำเหลือง ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดลำไส้ใหญ่ส่วนที่ดีมาต่อกัน (Curative Resection)
ระยะที่ 2 เซลล์มะเร็งแพร่กระจายผ่านผนังลำไส้ใหญ่หรือทวารหนักไปสู่เนื้อเยื่อใกล้เคียง แต่ยังไม่กระจายไปถึงต่อมน้ำเหลือง ซึ่งแพทย์จะใช้การผ่าตัดเหมือนระยะที่ 1 คือผ่าตัดลำไส้ใหญ่ส่วนที่ดีมาต่อกัน
ระยะที่ 3 เซลล์มะเร็งแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง แต่ยังไม่ลุกลามไปยังอวัยวะอื่น แพทย์จะรักษาด้วยการผ่าตัดแบบ Curative Resection ร่วมกับการทำเคมีบำบัดหลังผ่าตัด
ระยะที่ 4 มะเร็งแพร่กระจายลุกลามไปยังอวัยวะอื่นๆ ของร่างกาย เช่น ตับ ปอด ในกรณีนี้หากมะเร็งลุกลามไปยังอวัยวะที่สามารถผ่าตัดออกได้ แพทย์จะทำการผ่าตัดมะเร็งที่ลำไส้ พร้อมตัดมะเร็งที่อวัยวะที่ลุกลามไปด้วย จากนั้นจึงให้ยาเคมีบำบัด
6 สัญญาณเตือนมะเร็งลำไส้ใหญ่
สิ่งที่สำคัญที่สุดเราควรดูแลสุขภาพของตัวเองให้ดี และคอยสังเกตตัวเองอยู่เสมอ นี่คือ 6 สัญญาณเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ ที่เราสามารถสังเกตได้ด้วยตัวเอง
• ท้องผูกบ่อยจนกลายเป็นเรื่องปกติ หลายคนมีปัญหาท้องผูกเพราะไม่ทานผักผลไม้ ร่างกายจึงได้รับไฟเบอร์ไม่เพียงพอ แถมยังดื่มน้ำน้อย ทำให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ไม่ดี
• อุจจาระมีขนาดลีบเล็กลง เพราะมะเร็งลำไส้มักเริ่มมาจากการมีติ่งเนื้อขึ้นมาในลำไส้ก่อน ซึ่งติ่งเนื้อจะทำให้อุจจาระที่เคลื่อนผ่านถูกบีบ จนทำให้มีลักษณะเล็กลีบกว่าปกติ
• มีเลือดปนมากับอุจจาระ อุจจาระที่แข็งเมื่อเบียดกับติ่งเนื้อที่เป็นสิ่งผิดปกติในลำไส้ ทำให้เกิดแผลและมีเลือดปนออกมาได้ในบางครั้ง
• มีเลือดปนมากับอุจจาระ อุจจาระที่แข็งเมื่อเบียดกับติ่งเนื้อที่เป็นสิ่งผิดปกติในลำไส้ ทำให้เกิดแผลและมีเลือดปนออกมาได้ในบางครั้ง
• ท้องเสียสลับกับท้องผูก อุจจาระแข็งสลับเหลวติดต่อกันจนเรื้อรัง แม้ว่าจะกินอาหารที่ไม่ได้เป็นสาเหตุให้เกิดอาการท้องเสียก็ตาม
• กินเท่าเดิมแต่น้ำหนักลด อยู่ๆ น้ำหนักก็ลดลงอย่างต่อเนื่อง ทั้งที่พฤติกรรมการกินก็เหมือนเดิม หรือมากกว่าเดิมซะด้วยซ้ำ
• อ่อนเพลียไม่มีสาเหตุ หากมีเลือดออกในลำไส้และปนมากับอุจจาระ การเสียเลือดอาจทำให้มีภาวะโลหิตจางและเกิดอาการอ่อนเพลียอ่อนแรงต่อเนื่องมากขึ้นได้
ถึงแม้ว่าจะยังไม่มีอาการเหล่านี้ เราก็สามารถเข้าไปที่โรงพยาบาลเพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ โดยเฉพาะใครที่ชอบทานเนื้อแดง อาหารที่มีไขมันสูง กากใยน้อย คนที่ดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ คนที่มีอาการลำไส้ระคายเคืองหรือลำไส้อักเสบเรื้อรัง หรือคนที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป เพราะคนกลุ่มนี้มีโอกาสเสี่ยงสูง ยิ่งตรวจเจอเร็ว รักษาเร็ว ก็ยิ่งมีโอกาสหายจากโรคได้ ลองเข้าไปทำแบบทดสอบประเมินความเสี่ยงโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ที่นี่
ใครที่คิดว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงและรู้สึกไม่สบายใจ สามารถเข้าไปดูโปรโมชั่นแพ็คเกจตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ที่ Health Addict ได้รวบรวมมาให้แล้ว สะดวกที่ไหนก็เข้าไปตรวจกันได้เลย!
โรงพยาบาลเปาโลพหลโยธิน (สะพานควาย) >> ตรวจ X-RAY คัดกรองความเสี่ยงมะเร็งปอด ลำไส้ ตับ
โรงพยาบาลพญาไท 1 >> โปรแกรมตรวจสุขภาพ มั่นใจวัยทำงาน (อัลตร้าซาวน์ท้องส่วนล่าง)
โรงพยาบาลพญาไท 2 >> โปรแกรมตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่ เริ่มต้นที่ 18,000 บาท โทร 02-617-2444 ต่อ 7410, 7406
โรงพยาบาลพญาไท 3 >> โปรแกรมส่องกล้องทางเดินอาหารและลำไส้
โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท และ สมิติเวช ศรีนครินทร์ >> แพ็กเกจส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร