ตื่นก่อนนาฬิกาปลุก เหมือนจะดี แต่ร่างกายส่อปัญหา

‘ตื่นก่อนนาฬิกาปลุก’ ฟังๆ ดูแล้วก็เหมือนจะเป็นเรื่องที่ดี เพราะอย่างน้อยเราก็จะได้ไปทำงาน/เรียนเร็วขึ้น แต่ความจริงเบื้องลึกกลับไม่ได้เป็นอย่างที่คิด เพราะมันอาจเป็นส่วนหนึ่งของสัญญาณ ‘โรคนอนไม่หลับ’ ได้

อ้างอิงจากรายงานของ NIH (National Institues of Health) ของสหรัฐฯ ระบุว่ากว่า 10 - 30% ของประชากรโลกกำลังเผชิญกับสภาวะนอนไม่หลับ ซึ่งมักมีรายงานปัญหาที่สอดคล้องกับการนอนหลับยากในช่วงเริ่มต้น และไม่สามารถกลับมานอนหลับได้หลังจากตื่นไปแล้วกลางดึก

ซึ่งอาการนอนไม่หลับมักมาพร้อมกับภาวะสะดุ้งตื่นในเวลากลางคืน (Nocturnal awakening) รวมกับสภาวะตื่นตอนเช้าเร็วเกินไป (Early morning awakenings) เข้าไว้ด้วยกัน 



สะดุ้งตื่นตอนกลางคืน + ตื่นตอนเช้าเร็วเกินไป = นอนไม่หลับ

โดยภาวะหลับๆ ตื่นๆ นี้จะเกิดขึ้นถี่ๆ ตลอดทั้งคืนโดยเฉพาะช่วงครึ่งคืนหลัง หลังจากที่ผ่าน Sleep cycle ไปแล้วระยะหนึ่ง เป็นสาเหตุให้ยิ่งใกล้ช่วงเช้าเท่าไหร่ก็จะยิ่งหลับยากขึ้นเท่านั้น ทำให้กว่าจะนอนหลับได้ก็กินเวลาไปมากหรืออาจจะนอนไม่หลับไปเลยก็ได้ พอสะดุ้งตื่นบ่อยๆ ซ้ำๆ ก็จะยิ่งรู้สึกหงุดหงิด รำคาญ เครียด ไม่ยอมนอน แล้วก็นอนไม่หลับวนซ้ำไปมาจนกระทั่งเช้า

อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้การนอนของเราแย่จนต้องตื่นก่อนเวลา ก็มาจากปริมาณแสงในห้องเราที่ไม่สัมพันธ์กับการนอน หากอ้างอิงกระบวนการใช้ชีวิตของมนุษย์กับนาฬิกาชีวภาพ (Circadian rhythm) เราจะเริ่มง่วงเมื่อแสงวันเริ่มหาย และจะตื่นเมื่อดวงอาทิตย์โผล่พ้นขอบฟ้ามาแล้ว แต่ถ้าปริมาณแสงในห้องนอนผิดเพี้ยนไป เช่น เปิดไฟทิ้งไว้ตอนนอน หรือเปิดทิวีทิ้งไว้แล้วเผลอหลับ สมองก็จะคิดว่า “อ่าว.. ก็ยังกลางวันอยู่นี่ จะรีบนอนไปทำไม? ตื่นขึ้นมาเร็ว!”

และสาเหตุสุดท้ายก็มาจาก ฮอร์โมนง่วงของเรามีไม่พอ ในระหว่างวันตอนที่เราตื่น สมองจะค่อยๆ หลั่งฮอร์โมนง่วง (Adenosine) ออกมาสะสมไปเรื่อยๆ พอกลางคืนฮอร์โมนนี้ก็จะมีมากพอที่จะบอกสมองว่า “นอนเถอะนะคนดี ง่วงหนักขนาดนี้ อย่าฝืนเลย” แล้วก็หอบสังขารเราไปนอน และในระหว่างที่หลับสมองจะชะล้างสารตัวนี้ออกไปเรื่อยๆ พอเช้ามาเราก็ไม่ง่วงแล้ว

กลับกันในคนที่เป็นโรคนอนไม่หลับ สารตัวนี้จะหายไปเร็วมากในช่วงกลางดึก เราจึงสะดุ้งตื่นได้ง่าย และหลับยากนั่นเอง



แก้ปัญหาตื่นก่อนนาฬิกาปลุกยังไงดี
แม้ว่าภาวะตื่นตอนเช้าเร็วเกินไปจะเป็นเรื่องที่แก้ไม่ยากมาก แต่ถ้าเกิดขึ้นสะสมกันมากๆ อาจกลายเป็นปัญหาสุขภาพขนาดใหญ่ได้ ถ้ารู้สึกว่าการนอนไม่หลับเริ่มส่อแววเป็นปัญหากับสุขภาพโดยรวมแล้ว แนะนำให้ปรึกษาหมอเพื่อรักษาเลยนะ