Probiotics จุลินทรีย์ชีพตัวจิ๋ว ที่ยิ่งรู้จัก...ยิ่งรักเธอ

เรามักจะได้ยินเรื่องโพรไบโอติกส์ (Probiotics) กันมาตลอด แต่มีใครรู้บ้างว่าจริงๆ แล้วโพรไบโอติกส์ที่ว่านี้มันสำคัญยังไงกับร่างกาย ที่ได้ยินมาว่าช่วยเรื่องการย่อย หน้าที่เขามีแค่นั้นจริงๆ หรือเปล่า วันนี้เราพามารู้จักจุลินทรีย์ตัวนี้กับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หมอเพื่อน-พญ.กอบกุลยา จึงประเสริฐศรี หัวหน้าศูนย์พรีเมียร์ไลฟ์ เซ็นเตอร์ โรงพยาบาลพญาไท 2 





“โพรไบโอติกส์” เรารู้จักกันดีแค่ไหน
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกันก่อนว่า Probiotics ที่ว่านี้หมายถึงอะไร ซึ่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ อุทัย เก้าเอี้ยน ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้ให้คำจัดกัดความไว้ว่า โพรไบโอติกส์เป็นจุลชีพที่มีประโยชน์และไม่ก่อให้เกิดโรคต่อร่างกาย คือช่วยส่งเสริมให้สุขภาพแข็งแรง ระบบต่างๆ สามารถทำงานได้ดี ซึ่งก็สอดคล้องกับสิ่งที่หมอเพื่อนได้อธิบายให้เราฟังแบบเข้าใจง่ายๆ ว่า “โพรไบโอติกส์ เป็นจุลินทรีย์ตัวดีที่ทำหน้าที่ย่อยอาหาร และสร้างวิตามิน ช่วยปรับสมดุลให้กับร่างกาย ซึ่งในร่างกายเรานั้นจะมีทั้งจุลินทรีย์ทั้งตัวที่ดีและตัวที่ไม่ดี แต่โพรไปโอติกส์จะไปช่วยเสริมสร้างสมดุลที่ดี ทั้งทางด้านอารมณ์ การนอน การย่อยอาหาร รวมถึงความอ้วนด้วย” 

 

“Probiotics มีจำนวนเซลล์ 100 ล้านล้านเซลล์ เอาเซลล์ทั้งหมดของร่างกายเรามารวมกันยังมีน้อยกว่าเขาตั้ง 9 เท่า ในสมัยก่อนการจะวัดจำนวนหรือสายพันธุ์นั้นต้องนำไปเพาะเชื้อ แต่ในปัจจุบันสามารถวัดทางพันธุกรรม หรือ Genes ได้แล้ว ซึ่งเขามีผลวิเคราะห์ออกมาแล้วว่ามีประมาณ 35,000 กว่าสายพันธุ์”

เชื่อมั้ย? ทุกคนมี “โพไบโอติกส์” ติดตัวมาทั้งแต่เกิด
ในช่วงแรกเกิดนั้นทุกคนจะมีโพรไบโอติกส์อยู่ที่ 0 เท่ากันหมด และจะเริ่มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเราโตขึ้น “การคลอดแต่ละแบบก็จะทำให้เราได้รับ Probiotics คนละแบบด้วยเหมือนกัน เด็กที่เกิดจากการคลอดทางช่องคลอดก็จะได้รับโพรไบโอติกส์ทางช่องคลอด ส่วนเด็กที่เกิดจากการผ่าคลอดก็จะได้รับโพรไบโอติกส์ผ่านทางหน้าท้อง ซึ่งพอผ่านไป 2 ชั่วโมง เด็กก็จะมีจำนวนจุลินทรีย์เพิ่มขึ้นในร่างกายเป็น 10,000 ล้านตัวโดยอัตโนมัติ พอผ่านไป 1 อาทิตย์ ก็จะขยับเป็น 100 ล้านล้านตัว” ซึ่งการที่ร่างกายของเรามีจำนวนจุลินทรีย์ตัวดีมากๆ ก็จะช่วยสร้างสมดุลที่ดี ช่วยในการย่อยอาหาร และสร้างวิตามิน เพราะบางทีการที่เราทานผักเข้าไป การสร้างวิตามินนั้นจะต้องอาศัยตัวช่วยเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่งตัวช่วยนั้นก็คือ Probiotics หรือจุลินทรีย์ตัวดีนั่นเอง

เมื่อมีแล้ว...ทำไมเรายังต้อง “เติม” เพิ่มเข้าไปอีก
แม้ว่าร่างกายจะสามารถสร้างจุลินทรีย์เองได้ แต่ก็ต้องไม่ลืมว่าในร่างกายเรานั้นก็มีทั้งจุลินทรีย์ตัวดีและตัวร้าย ซึ่งปริมาณตัวดีและตัวร้ายในแต่ละคนนั้นจะมีแตกต่างกันขึ้นอยู่กับพฤติกรรมส่วนตัว “คนที่ชอบนอนดึก ดื่มแอลกอฮอล์ ก็จะทำให้ตัวดีถูกทำลาย เพราะฉะนั้นเมื่อร่างกายมีตัวร้ายมากกว่าตัวดีก็จะส่งผลเสียต่อร่างกายตามมา บางคนมีอาการซึมเศร้าหรือ Depression หรือมีอาการของ Metabolism ภาวะการเผาผลาญทำงานไม่ดี กลายเป็นโรคอ้วนได้” ซึ่งเราเรียกความสัมพันธ์ที่เกี่ยวเนื่องกันนี้ว่า “Gut Brain Skin Axis”

“เมื่อไหร่ที่เราทานอาหารไม่ดี Probiotics ก็จะย่อยตัวที่ไม่ดี ทำให้เกิดเป็นสารฟีนอล และสารอื่นๆ ที่เมื่อรวมตัวกันแล้วก่อให้เกิด Carcinogen ที่ทำให้เกิดเป็นมะเร็งได้” 

“จุลินทรีย์ของคนในแต่ละเชื้อชาติจะมีความแตกต่างกัน เช่น ไทย จีน สหรัฐฯ เพราะฉะนั้นการดูโดยการวิเคราะห์ว่าเรามีสายพันธุ์อะไร ก็จะช่วยให้เราได้เติมเต็มได้ตรงจุดมากที่สุด”