Sound Bath สุนทรีย์ใน ‘เสียงเพลง’ กับศาสตร์แห่ง การผ่อนคลาย

21 MAR 2025 / By SITTITHORN

Sound Bath สุนทรีย์ใน ‘เสียงเพลง’ กับศาสตร์แห่ง การผ่อนคลาย

ในท่วงทำนองแห่งเสียงฆ้อง และเสียงสะท้อนจากขันทองเหลืองทิเบตที่พร้อมใจกันส่งคลื่นความถี่เสียงจากรอบทิศ ไหลผ่านโสตประสาทและผิวหนัง ซึมเข้าสู่เซลล์ทุกอณู เกิดเป็นการกระตุ้นเล็กๆ ที่ทำให้ร่างกายเกิดจากเรียงตัวใหม่ เสริมความสดชื่น สร้างผิวพรรณให้สดใส จนเป็นที่มาของ Sound bath หรือ “การอาบคลื่นเสียง” และในบทความนี้เรามีแจกเซอร์ไพรส์ตอนจบด้วยนะ เลื่อนอ่านให้ครบล่ะ!

Sound bath

เป็นศาสตร์ที่มีมานานตั้งแต่ยุคโบราณ ได้รับการสืบทอดและพัฒนามาจนถึงปัจจุบัน และได้แพร่หลายในหลายประเทศ เช่น อียิปต์ อินเดีย และทิเบต ซึ่งเป็นแหล่งที่มีชื่อเสียงในการใช้เสียงในการบำบัด

ส่วนที่อเมริกาเหนือก็ไม่น้อยหน้า เพราะการบำบัดด้วยเสียงเพิ่งมาได้รับความนิยมในช่วง 1970 โดยได้รับอิทธิพลมาจากการบำบัดทางเลือกและการทำสมาธิ ผ่านการใช้ Singing bowl, crystal bowl หรือฆ้อง จนกระทั่งในปี 2000 ที่การบำบัดด้วยเสียงกลายเป็นที่นิยมมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มที่สนใจการบำบัดโดยใช้ธรรมชาติในหลายๆ สาขา

หลักการทำงานของ Sound Bath

จริงๆ เราอาจจะคิดว่า Sound bath นี่น่าจะทำเองที่บ้านได้ แต่ความจริงคือแม้จะดูเหมือนง่าย แต่ทำจริงๆ นั้นยาก จึงต้องมีผู้เชี่ยวชาญที่เป็น Sound Healer ที่ได้รับการฝึกฝนมาแล้ว ผสมผสานการใช้เครื่องดนตรีโบราณ และการใช้งานพื้นที่ห้องให้สะท้อนเสียงเหล่านี้กลับไปกลับมา โดยตัวอย่างเครื่องมือที่ใช้ ได้แก่

1. ส้อมเสียง (Tuning Forks)

ลักษณะเป็นแท่งเหล็ก 2 แท่งคล้ายไม้เสียบมาร์ชแมลโลว์ ทำหน้าที่เป็นตัวขยายเสียง โดยใช้ค้อนเล็กเคาะที่ส้อม ซึ่งจะสร้างคลื่นสั่นสะท้อนไปในอากาศ ช่วยในการปรับความสมดุลของระบบประสาท ผ่อนคลายความเครียด และกระตุ้นการผ่อนคลาย และคลื่นความถี่เสียงที่ปล่อยออกมาจากส้อมเสียงจะให้ความถี่ที่ไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับชนิดของวัสดุที่นำมาผลิต ไล่ตั้งแต่ 256 Hz. ไปจนถึง 512 Hz.

2. ฆ้อง

เครื่องดนตรีโบราณที่แพร่หลายในเอเชียออก และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีพลังในการสร้างคลื่นเสียงสั่นสะเทือนสูงมาก เป็นที่เชื่อกันว่ามีความสามารถในการชำระล้างพลังงานที่อุดค้างอยู่ภายในร่างกายเราได้ และยังเป็นเครื่องดนตรีที่มีความสำคัญในการปรับความสมดุลจักระตามความเชื่อของชาวอินเดียและชาวทิเบต

3. ขันทิเบต (Tibetan singing bowl)

ขันที่เราเห็นกันจนคุ้นหน้าค่าตาตามสื่อบันเทิงต่างๆ และยังเป็นเครื่องดนตรีที่ค่อนข้างมีชื่อเสียงในศาสตร์ด้านการบำบัดด้วยเสียง ทำมาจากทองเหลืองผสมเหล็ก และใช้ไม้ถูวนขอบขันเพื่อสร้างคลื่นเสียงสะท้อน หรือบางครั้งก็จะเติมน้ำเข้าไปเพื่อปรับระดับความถี่เสียงที่ปล่อยออกมา โดยอิงจากปริมาณน้ำที่ถูกเติมเข้าไป มีประโยชน์ในการลดความวิตกกังวล เพิ่มความสงบภายในและความหมายของชีวิต (เรียกรวมๆ ว่า สุขภาวะทางจิตวิญญาณหรือ Spiritual well-being)

4. Binaural Beats

ตัวนี้ไม่ใช่อุปกรณ์แต่อย่างใด แต่เป็นประเภทของความถี่เสียงที่ถูกนำมาใช้ในการบำบัด เกิดจากการที่เสียงที่ได้ยินอยู่ต่ำกว่า 1,000 Hz. ลงไป ทำให้หูเราปรับสภาพให้ได้ยินคลื่นเสียง 1 เสียงให้กลายเป็น 2 เสียงที่มีความถี่ต่างกันสำหรับให้หูสองข้างรับเสียงที่ต่างกันออกไป เมื่อหูรับเสียงเข้าไปแล้ว สมองจะทำการประสานเสียงนี้ใหม่ (Synchronize) จนเกิดเป็นคลื่นที่ Alpha state ที่มีหน้าที่สำคัญในการปรับจูนสมอง

โดยย่านเสียง Binaural beats ที่มักถูกใช้กันบ่อยๆ และเรามักได้ยินจนคุ้นหูจะถูกแบ่งออกเป็น 5 ย่านหลัก ได้แก่

Delta ความถี่ 0.5-4 Hz.
Theta ความถี่ 4-8 Hz.
Alpha ความถี่ 8-12 Hz.
Beta ความถี่ 12-30 Hz.
Gamma ความถี่ 30-100 Hz.

ข้อดีของการฟังเสียง Binaural beats นอกจากจะช่วยเรื่องทางจิตวิญญาณที่สงบขึ้นแล้ว ยังส่งผลต่อกายภาพโดยตรงได้ด้วย เช่น ช่วยในการนอนหลับ กระตุ้นสมองให้และระบบประสาทพาราซิมพาเทติกให้เข้าสู่โหมดผ่อนคลายพร้อมหลับ ลดความวิตกกังวล ปรับอารมณ์ เพิ่มสมาธิ

5. ความถี่ Solfeggio (ซอล-เฟจ-จิ-)

เป็นคลื่นความถี่เสียงที่มีช่วงระหว่าง 396 Hz. - 963 Hz. และได้รับการวิจัยมาแล้วหลายชิ้น โดยหนึ่งในนั้นคือในปี 1988 นักชีวเคมี ดร. เกลน ไรน์ ได้ทดลองผลกระทบของความถี่เสียงดนตรีที่มีผลต่อ DNA มนุษย์กับแนวดนตรีแต่ละประเภท เช่น ร็อก คลาสสิก เพลงสวดเกรกอเรียน และเพลงสวดสันสกฤต เทียบกับกระบวนการดูดซับแสง UV ซึ่งเป็นหลักการทำงานของ DNA ผลปรากฏว่า เพลงสวดทั้งสองเพลง มีการดูดซับแสงมากที่สุด ซึ่งสามารถใช้ในการบำบัดได้ ตามมาด้วยดนตรีคลาสสิก และดนตรีร็อกที่ลดการดูดซับแสง ส่งผลให้ DNA เสียหายมากที่สุด

ทำให้ได้บทสรุปว่า คลื่นเสียง Solfeggio ส่งผลโดยตรงต่อจิตใจ อารมณ์ และร่างกาย เช่น คลื่นที่ความถี่ 432 Hz. จะช่วยเรื่องการผ่อนคลาย คลื่น 528 Hz. ที่ช่วยเรื่องการบำบัดและฟื้นฟูเซลล์ รวมถึงความถี่ 639 Hz. ที่เสริมด้านความรักและความสัมพันธ์

ข้อดีหลักๆ ที่ได้จาก Sound Bath

1. คลายความเครียด คลายความกังวล

คลื่นเสียงสะท้อนจากเครื่องดนตรีจะส่งกระแสตรงถึงพลังงานที่อยู่ภายในร่างกาย ช่วยสลายความเครียด และความวิตกกังวลที่ก่อตัวอยู่ ด้วยการปรับระบบประสาทการเอาตัวรอดแบบ ‘สู้’ หรือ ‘หนี’ ให้อ่อนโยนลง

2. นอนหลับดีขึ้น

คลื่นเสียงจะช่วยเสริมการผ่อนคลายเชิงลึก (Deep relaxation) ทำให้ร่างกายเปลี่ยนจากโหมดตื่นไปเป็นโหมดนอนหลับได้ดีขึ้น และมีการค้นพบหลายชิ้นมากที่บอกว่าการอาบเสียง sound bath ทำให้รูปแบบการนอนดีขึ้นได้ด้วย ใครอยากรู้ว่าเสียงที่มีผลต่อการนอนมีอะไรบ้าง มาตามอ่านที่นี่เลย >> Pink noise เสียงสวรรค์ของคนอยากนอน

3. เคลียร์จิต เคลียร์ใจ โฟกัสดีขึ้น

คลื่นเสียงบางจำพวก เช่น คลื่นความถี่ Beta ที่มีความถี่อยู่ที่ 14-30 Hz. มีความสามารถในการเคลียร์สมอง หรือสิ่งรบกวนในใจบางอย่างได้ ทำให้กลับมามีโฟกัสมากขึ้น บางคนถึงกับฟังเสียงเหล่านี้ระหว่างทำงานเลยก็มี

4. รักษาอาการเจ็บป่วยทางกายบางอย่าง และลดความเจ็บปวดได้

การสั่นสะเทือนของเสียงจะไปช่วยบูสต์การไหลเวียนของของเหลวในร่างกาย ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองดีขึ้น ทำให้การรักษาเนื้อเยื่อเซลล์ในร่างกายดีขึ้น โดยเฉพาะคนที่เป็นโรคปวดเรื้อรัง เช่น ปวดข้อ ปวดเข่า ปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง (Fibromyalgia) เป็นต้น

5. เชื่อมโยงเข้าถึงจิตวิญญาณ

การใช้งานคลื่นเสียงในทางศาสนาและความเชื่อแล้วจะช่วยให้เราเชื่อมโยงกับจิตใต้สำนึก ซึ่งจะพาเราดำดิ่งลงลึกเข้าไปสำรวจตัวเองภายใน ช่วยให้เราค้นพบแสงสว่างภายในตัวเอง

ขั้นตอนการทำ Sound Bath มีอะไรบ้าง

ก่อนทำ
ภายในห้องที่จัด sound bath จะเป็นห้องเรียบๆ โล่งๆ เน้นธีมสีขาว หรือครีม สะอาด มินิมอลนิดๆ หรือบางที่จะเป็นห้องเปิดโล่งเห็นสวนก็มี ภายในห้องจะมีเบาะรองนั่ง เสื่อ และผ้าห่ม สำหรับนอนพักผ่อนโดยเฉพาะ กลิ่นภายในอบอวลไปด้วยกลิ่นหอมบางเบาแบบสุคนธบำบัด กระตุ้นให้ร่างกายพร้อมเข้าสู่การบำบัด

ระหว่างทำ
เริ่มด้วยการใช้เสียงนุ่มนวล และเบาสบายเพื่อพาคุณเข้าสู่ภาวะครุ่นคิด นักบำบัดจะปรับเปลี่ยนระดับเสียง ความถี่ และโทนเสียงไปเรื่อยๆ จนกระทั่งเสียงดังสะท้อน กระทบอบอวลภายในห้องบำบัด

หลังทำ
ความรู้สึกของแต่ละหลังทำจะไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับภวังค์ของแต่ละคน บ้างก็อาจเข้าสู่ภาวะทำสมาธิได้ง่าย บ้างก็อาจรับรู้ถึงความรู้สึกทางกายมากกว่าทางใจ เช่น รู้สึกถึงคลื่นเสียงที่สั่นสะท้อนแล่นผ่านผิว รู้สึกจั๊กจี้ หรือรู้สึกตัวเบา หรือบางคนก็รู้สึกถึงอารมณ์ที่ผุดขึ้นมาในใจ เช่น ความยินดี ความเสียใจ ความสงบ ทั้งนี้ประสบการณ์และความรู้สึกของแต่ละคนอาจต่างกันขึ้นอยู่กับ background ของคนคนนั้น

แจก 8 พิกัด Sound Healing ในไทย ที่ต้องไปตำให้ได้สักครั้ง

1. Ice Sound Healing

ที่อยู่ : Ekkamai Soi 6
เปิด : 15.00-18.00 น.
Instagram: Ice Sound Healing

2. Atha Yoga Lifestyle Studio
ที่อยู่ : Noble Remix Thonglor ชั้น 2 (Thonglor BTS Station Exit 2)
เปิด : วันจันทร์-ศุกร์ เวลา 07.00-21.00 น. และวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 07.00-16.00 น.
LINE OA : @AthaLifestyle

3. Urban Healing Space
ที่อยู่ : ชั้น 5 บนร้าน Craft Cafe สุขุมวิท 44
เปิด : ตามเวลานัดหมาย
LINE OA : @rathahealing
Website : www.rathahealing.com

4. Lotus Wellness Bangkok
ที่อยู่ : Pitak Court สาทร ซอย 1
เปิด : 09.30-20.00 น.
โทร : 08 2283 3442
Website : www.lotuswellnessbangkok.com

5. The Green Room Bangkok
ที่อยู่ : Green Room Yoga Studio, 29, สุขุมวิท 31
เปิด : ตามเวลานัดหมาย นัดกี่โมง เข้าไปได้เลย
Website : https://thegreenroomyogastudio.as.me/
Instagram : The Green Room Bangkok

6. Jaan Healing
ที่อยู่ : สุขุมวิท 71
เปิด : ตามเวลานัดหมาย
LINE OA : @jaanhealing
Instagram : Jaan Healing

7. Hydro Health Clinic
ที่อยู่ : President Tower ชั้น G.
เปิด : 10.00 - 20.00
โทร : 0 2265 6160
Instagram : Hydro Health Clinic

8. RAKxa Wellness
ที่อยู่ : RAKxa Wellness จ. สมุทรปราการ
เปิด : 24 ชั่วโมง
โทร : 0-205-3100
Instagram : Rakxa Wellness

Sound Bath ช่วยคลายเครียดและปรับสมดุลร่างกาย-จิตใจ นับเป็นการบำบัดด้วยเสียงธรรมชาติที่ให้ความรู้สึกผ่อนคลายจากภายในสู่ภายนอก อ่านถึงขนาดนี้ต้องอยากลองบ้างแล้วแหละ ลองไปสัมผัสด้วยตัวเองตามพิกัดที่ให้ไว้เลย!