ต้องเข้าใจก่อนว่าความฉลาดมีหลากหลายด้าน โดยแนวคิดที่ได้รับการยอมรับเป็นของ นพ.โฮเวิร์ด การ์ดเนอร์ จิตแพทย์ชาวอเมริกันที่แบ่ง “ความฉลาด” ออกเป็น 8 ด้าน คือ ด้านดนตรี, ด้านการเคลื่อนไหวร่างกาย, ด้านภาษา, ด้านตรรกะ, ด้านมิติสัมพันธ์, ด้านการเข้าใจตัวเอง, ด้านการเข้าใจผู้อื่น และด้านการเข้าใจธรรมชาติ 

นักวิทยาศาสตร์รุ่นหลังจึงต้องการทราบว่า แล้วคนฉลาดๆ เขามีลักษณะอย่างไร? จนพบคำตอบของคำถามซึ่งบางข้อก็น่าเหลือเชื่อ... มาดูกันหน่อยมั้ยว่ามีอะไรบ้าง 

Photo by Jonathan Chng on Unsplash
1. อ่านหนังสือออกเร็วเมื่อเทียบกับเด็กวัยเดียวกัน

ในปี 2012 มีการวิจัยเด็กแฝด 2,000 คู่ในสหราชอาณาจักร พบว่าเด็กที่เรียนรู้และสามารถอ่านหนังสือออกเร็ว จะมีทักษะด้านการรู้คิดที่ดีกว่า เพราะช่วยเพิ่มความสามารถในการสื่อสาร มีความเป็นเหตุเป็นผลมากกว่า ในอีกแง่หนึ่งคือยิ่งอ่านออกเร็วเท่าไหร่ก็ยิ่งอ่านได้มากขึ้นเท่านั้น พวกเขายังรู้ว่าตัวเองอยากอ่านอะไร อ่านหลากหลาย ไม่จำกัดแค่ด้านใดด้านหนึ่ง

2. เป็นลูกคนโต

เหตุผลที่ลูกคนโตฉลาดกว่าไม่ใช่เรื่องของกรรมพันธุ์เสมอไป โดยเว๊บไซต์ science.sciencemag.org ได้เผยแพร่งานวิจัยของนักระบาดวิทยาชาวนอร์เวย์ที่เก็บรวบรวมข้อมูลทางการทหาร โดยนำลำดับการเกิด สุขภาพร่างกาย และระดับไอคิวของทหาร 250,000 นายที่เกิดช่วง ค.ศ.1967-1976 มาวิเคราะห์ พบว่าคนที่เป็นลูกคนโตจะมีไอคิวเฉลี่ยที่ 103 ลูกคนที่สองอยู่ที่ 100 และลูกคนที่สามมีไอคิวเฉลี่ย 99… ที่เป็นเช่นนี้เพราะลักษณะการเลี้ยงดูลูกคนแรกกับลูกคนอื่นๆ แตกต่างกัน ส่งผลให้ลูกคนโตมีแนวโน้มประสบความสำเร็จมากกว่าด้วย

3. ตัวสูง

นักวิจัยจาก ม.พรินซ์ตัน ได้ศึกษากลุ่มตัวอย่างนับพันคน พบว่าคนที่ IQ สูงมักจะสูงเกินเกณฑ์มาตรฐานและเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีรายได้ดี อย่างสตีฟ จอบส์ ผู้ก่อตั้ง Apple ก็มีความสูงเกือบ 190 ซม. เลยทีเดียว... ทีมวิจัยยังเสนอว่าช่วงอายุ 3 ขวบซึ่งเป็นวัยก่อนเข้าโรงเรียนเป็นช่วงเวลาที่สำคัญและมีบทบาทต่อการเป็นผู้ใหญ่ เด็กที่ตัวสูงจะทำคะแนนด้านทักษะการรู้คิดได้ดีกว่าเด็กตัวเตี้ย

4. รูปร่างผอม

วารสาร Neurology ได้เผยแพร่ผลการศึกษาที่ใช้เวลา 5 ปี เพื่อติดตามชีวิตกลุ่มตัวอย่าง 2,200 คนและทำแบบทดสอบสติปัญญา ผลพบว่ายิ่งรอบเอวมากเท่าไหร่ ความสามารถของกระบวนการรับรู้และการคิดยิ่งลดน้อยลง 

งานวิจัยอีกชิ้นที่พูดถึงเรื่องดัชนีมวลกายหรือ BMI พบว่าเด็กที่ IQ ต่ำจะมี BMI เกินเกณฑ์ ซึ่งเป็นผลจากสถานะทางสังคมเศรษฐกิจ ขณะที่งานวิจัยอีกชิ้นพบว่าเด็กที่ได้คะแนนด้านการสื่อสารต่ำมักจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่น้ำหนักเกิน โดยผู้วิจัยสรุปว่าเด็กฉลาดมักจะมีโอกาสทางการศึกษาที่ดีกว่า ทำให้ได้งานที่รายได้ดี มีสถานะทางสังคมที่ดีขึ้น ผลคือสามารถดูแลสุขภาพได้ดีกว่ากลุ่มที่ใช้แรงงาน 

5. เคยเรียนดนตรี

ในปี 2013 นักวิจัยจากแคนาดาพบว่า เด็กที่มีแนวโน้มจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ประความสำเร็จนั้น มักเคยเข้าคอร์สหรือเรียนดนตรีมาก่อน โดยเฉพาะคีย์บอร์ดและการขับร้อง ซึ่งการเรียนดนตรีช่วยพัฒนากระบวนการรับรู้และการคิดได้ดีกว่าเมื่อเทียบกับคนที่ไม่ได้เรียน

Photo by Japheth Mast on Unsplash
6. เลี้ยงแมวเป็นสัตว์เลี้ยง

ในปี 2014 นักวิจัยจาก Carroll University รัฐวิสคอนซิน สหรัฐอเมริกาศึกษาพฤติกรรมนักศึกษา 600 คน พบว่าคนที่เลี้ยงหมาจะชอบใช้ชีวิตนอกบ้านมากกว่าคนที่เลี้ยงแมว ทั้งยังมีการทดสอบความฉลาดและบุคลิกภาพ ผลที่ออกมาคือคนเลี้ยงแมวมีคะแนนทักษะด้านการรู้คิดสูงกว่า

7. ดื่มเป็นประจำ

ซาโตชิ คานะซาว่า นักจิตวิทยาวิวัฒนาการชาวญี่ปุ่นและเพื่อนร่วมงาน พบว่าชาวบริติชและอเมริกันที่ตอนเด็กมี IQ สูงจะดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากกว่าเมื่อเป็นวัยรุ่น และเมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่แล้วก็จะดื่มบ่อยกว่าคนที่ IQ ไม่สูง

8. รู้สึกมีความสุขเมื่อได้อยู่คนเดียว

ไม่จำเป็นต้องมีเพื่อนมากก็มีช่วงเวลาดีๆ ได้ การศึกษาของซาโตชิ คานะซาว่า ยังพบว่าคนฉลาดมักมีความสุขที่ได้ใช้เวลากับตัวเอง มักรู้สึกเหนื่อยและหมดแรงเมื่อเข้าสังคม ที่สำคัญคือพวกเขาชอบพูดกับตัวเอง

9. อ่อนไหวต่อสุ้มเสียงต่างๆ มากกว่า

ไม่ว่าจะเป็นเสียงเก้าอี้ เสียงคนกดปากกา เสียงเคี้ยวอาหาร หรือแม้กระทั่งเสียงลมหายใจ มักสร้างความรำคาญมากกว่าหากคุณ IQ สูง โดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ พบว่าคนที่มีความสามารถในการจัดการปัญหาจะมีความอดทนต่อเสียงน่ารำคาญที่เกิดขึ้นรอบตัวต่ำกว่า... ทั้งนี้การรำคาญเสียงต่างๆ อาจเพราะป่วยเป็นโรค Misophonia หรือโรคเกลียดเสียง ที่การทำงานของสมองจะเปลี่ยนไปเมื่อได้ยินเสียงน่ารำคาญอยู่ใกล้ๆ 

10. มักมีความวิตกกังวล

นักจิตวิทยาจากอิสราเอล พบกว่าคนฉลาดมักจะประเมินสถานการณ์และคาดการณ์ถึงเหตุร้ายที่อาจเกิดขึ้นโดยเฉพาะกับสิ่งที่ไม่คุ้นเคย จนดูเหมือนคนที่มองโลกในแง่ร้าย... แต่เชื่อเถอะว่าการคาดการณ์ว่าอาจมีสิ่งไม่ดีเกิดขึ้น เป็นการประเมินความเป็นไปได้ของคนฉลาด เพื่อที่เขาจะสามารถวางแผนรับมือ ความคิดแบบนี้เองทำให้คนฉลาดจัดการกับสถานการณ์ต่างๆ ได้ดีกว่า

ใครที่คิดว่าทำไมคนอื่นดูฉลาดขณะที่เราดูโง่จัง คุณอาจจะคิดผิดก็ได้นะ เพราะถ้ามี 10 ลักษณะอย่างที่เราอธิบายไปแล้วคุณก็เป็นคนฉลาดคนหนึ่งเลยล่ะ